علی دشتی شفیعی - عضو هیات علمی گروه مهندسی معماری و شهرسازی دانشگاه شمال، آمل، ایران
سعید احدی - دانشجوی کارشناسی ارشد، معماری معماری، دانشگاه شمال، آمل، ایران.
سینا قاضی - دانشجوی کارشناسی ارشد، معماری معماری، دانشگاه شمال، آمل، ایران.

در نگاه نخست سازه تدبیری برای برپایی بنا به نظر می رسد. چنین نگرشی جدایی سازه و معماری را به عنوان دو موضوع مجزا مطرح می کند. از تعریف معماری ارائه شده توسط ویتروویوس چنین استنباط می شود که سازه جزء تفکیک ناپذیر معماری است و در هر یک از حوزه ها یعنی استحکام، عملکرد و زیبایی نقش تعیین کننده دارد. بدین ترتیب سازه را می توان به مثابه زبانی برای بیان و یا نقد معماری دانست. از طرف دیگر معماری خود رشد و توسعه سازه را سبب شده، شکل، مقیاس و نوعآن را تعیین می کند. در دوره های مختلف معماری ایران می توان تفاوت و به نوعی تکامل را در نوع معماری بنا و سازه های آن مشاهده کرد که به نوعی متاثر از زمانخود بوده است. یکی از این دوره های تحول در معماری دوره قاجار بوده است. دوره قاجار، دوره تفاوت در ارزش ها و اندیشه های معمارانه و تنوع در گرایش ها و شیوه های معماری شهری است. این تنوع و تضاد که متاثر از عوامل گوناگون ورویکردهای مختلف سنت و تجدد است بیش از همه در حوزه معماری مسکونی نمود پیدا می کند و ساختار یکنواخت خانه های شهر را به عرصه تفاوت می کشاند،تفاوتی که در تمامی اجزای تشکیل دهنده یک خانه، از فضای ورودی تا فضاهای داخلی رخ می نماید. برای کنکاش در مفهوم سازه های سنتی خانه های قدیمی تهرانخانه مقدم به عنوان نمونه مورد بررسی انتخاب شده است. عمارتی بزرگ به سبک معماری سنتی ایران که در مجموعه باغ نگارستان تهران قرار دارد. این عمارت از سهبخش شامل خانه ای بزرگ، حیاطی وسیع و باغی زیبا تشکیل شده است. این خانه که به واسطه داشتن اشیای تاریخی و گرانبها به گرانترین خانه جهان مشهور شده، متعلق به استاد محسن مقدم پسر کوچک تر احتساب الملک، شهردار دوره ناصر الدین شاه قاجار است.

سازه سنتی، خانه های سنتی، معماری قاجاری، معماری مسکونی، خانه مقدم