میثم خداشناس - عضو هیئت علمی، طراحی صنعتی، گروه طراحی صنعتی،دانشکده هنرهای کاربردی و دانشگاه هنر اسلامی تبریز
علی فرجی - استادیار ،گروه طراحی صنعتی، دانشکده طراحی صنعتی و دانشگاه تهران

طراحی وسایل کمکی برای نابینایان علاوه بر آن که در رفع و مدیریت محدودیت و ناتوانی، به کاربران یاری می رساند، بلکه در بلندمدت به توانبخشی اجتماعی و استقلال فردی ایشان نیز کمک می نماید. در سال های اخیر شاهد علاقمندی بخشی از نابینایان به نقاشی هستیم که به دلایلی چند از لذت و بهره مندی لازم از نقاشی محروم اند. مقاله به بررسی ویژگی های الزامی طراحی واسط جهت تعامل نابینایان با آثار نقاشی پرداخته و ارائه لیستی از معیارهای فرمی و عملکردی در این زمینهرا هدف خود قرار داده است. در ابتدا با مراجعه به کارشناسان حوزه آموزش نقاشی نابینایان و مراکز اصلی فعال در این زمینه گروه کاربری نابینایان5/5تا22 سال مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس تحلیل سلسله مراتبی و بنا بر نظر کارشناسان گروه کاربران به دختران5/5-12 سال تقلیل یافت. سپس با نظرخواهی از گروه کاربران و متخصصین مربوطه و همچنین با انجام تحقیقات کتابخانه ای الزامات طراحی چنین محصولی تدوین گردید. الزامات و دستورالعمل های طراحی تعاملی به عنوان رویکردی کاربر محور، در مراحل مختلف طراحی محصول مد نظر بوده و تعاملات مناسب کاربری برای محصول طراحی گردیده است. محصول نهایی به روش جانشینی حسی و از طریق تبدیل عناصر بصری به نشانه های لمسی و صوتی امکان ارتباط و تعامل کاربران نابینا را با آثار نقاشی فراهم می کند

واسط تعاملی، نابینایان، نقاشی، طراحی تعاملی، وسایل کمکی نابینایان