علی حیدری نیا - دانشجوی دکتری فقه و حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان، باشگاه پژوهشگران و نخبگان، زاهدان، ایران
احمد خواجه - دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد ایران

عفو و گذشت از نظر عقل و عقلا (عرف عقلا و شیوه و رویه ایشان) و شریعت وحیانی، امری ارزشی و هنجار و رفتاری پسندیده و نیکوست. خداوند در آیات بسیاری بر ارزشمندی عفو و گذشت تاکید کرده و از صاحبان حق خواسته است که برخلاف حق و حقوق خویش از باب انسانیت از خطا و اشتباه دیگری درگذرند و بر رفتار نادرست و نکوهیده وی چشم بپوشند و آن را نادیده بگیرند. به سخن دیگر، نیکی به مردم در آشکار و نهان از راه بخشش مال عفو در لغت به معنای باقیمانده مال از نفقه و خرجی نیز آمده است که بخشش آن خود مصداقی از عفو و گذشت و احسان شمرده می شود. گذشت از بدی ها و کارهای خطایی و زشت ایشان موجب می شود تا خداوند نیز از مقام عفو گذشت نسبت به وی وارد شود و از کردارها و رفتارهای زشت او چشم پوشی کند. خداوند در آیه 45 سوره مائده، عفو و گذشت حتی از قصاص را موجب کفاره گناهان شخص می شمارد و به عنوان یکی از علل و عوامل اصلی پاک کردن گناهان بدان اشاره می کند. یعنی کسی که از حق قصاص خویش در گذرد امیدوار باشد که خداوند گناهان وی را به این عمل تکفیر می کند و از آن در می گذرد بر این اساس خداوند از بسیاری از مصیبت ها و بلاهایی که می بایست گرفتار آن شود نیز در می گذرد و در حقیقت دفع بلا و رفع مصیبت می کند شخص از مصیبتی که به گناهان خویش می بایست گرفتار آن می شد رهایی می یابد؛ زیرا در مقام عفو گذشت از قصاص قرار گرفته است.در این مقاله عفو وگذشت برای پشگیری از تکرار جرم مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد.

عفو، گذشت، پیشگیری، تکرار، جرم