ایمان عشقی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه محقق اردبیلی
رسول اصغری زکریا - عضو هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلی
علیرضا نبی پور - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات برنج کشور – معاونت آمل
امید سفالیان - عضو هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلی

به منظور بررسی اثرات متقابل ژنوتبپ در محیط پژوهشی بر روی هشت لاین امیدبخش برنج و دو رقم زراعی فجر و شیرودیدر دو ایستگاه تحقیقات برنج آمل و چپرسر تنکابن در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1390 انجام گردید. در اینپژوهش هفت صفت شامل عملکرد دانه، تعداد دانه در خوشه، طول خوشه، تعداد خوشه در هر بوته، ارتفاع بوته، وزن هزار دانه و تعدادروز تا 50 درصد گلدهی به روش ارزیابی استاندارد موسسه بین المللی برنج اندازهگیری گردید. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داداثرات متقابل ژنوتیپ در محیط برای دو صفت ارتفاع بوته و تعداد روز تا 50 درصد گلدهی و صفت عملکرد دانه به ترتیب در سطح احتمال 1% و 5% معنی دار بود. مقایسه میانگین ها نیز نشان داد بیشترین ارتفاع بوته مربوط به لاین امیدبخش 1-2-1-17-27759 در محیط آمل با 155/3 سانتیمتر می باشد و بیشترین تعداد روز تا 50 درصد گلدهی نیز با 83 روز مربوط به لاین امیدبخش 1-1-2-1-28011 در محیط تنکابن میباشد. لاین امیدبخش 1-27461 با عملکرد 8503 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد را به خود اختصاص داد که لاین های امیدبخش 2-1-5-3-2765 و 1-1-1-11-2769 در منطقه آمل با این ژنوتیپ تفاوت معنی داری نداشتند در نهایت از میان ژنوتیپ های مورد مطالعه لاین امیدبخش 1-27461 با عملکرد 8503 کیلوگرم در هکتار، ارتفاع بوته 117/7 سانتی متر و 64 روز تا 50 درصد گلدهی و لاین امیدبخش 1-1-33-27610 با عملکرد 6824 کیلوگرم در هکتار، ارتفاع بوته 112 سانتیمتر و 66 روز تا 50 درصد گلدهی به عنوان برترین ژنوتیپ ها به ترتیب در منطقه آمل و تنکابن شناسایی گردیدند.

برنج، اثر متقابل ژنوتیپ x محیط، عملکرد، لاین امیدبخش