مرتضی زوارکش - دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت،فارس، ایران
علیرضا کاظمی - دانشکده مهندسی نفت، دانشگاه امیرکبیر،تهران، ایران

نانانوتکنولوژی علم بدیعی نیست اما کاربرد آن در صنعت نفت از هماناوایل اختراع این علم مشخص شده است که شامل کاربردهای این تکنولوژی حفاری، مخزن و بهره برداری می باشد. تحقیقات اخیر نشان می دهد که نانوسیالات دارای خصوصیات جالبی می باشد که برای کاربردهایی از قبیل انتقال حرارت، کاهش نیروی دراگ، استحکام سازه، تشکیل ژل، تغییر و اصلاح ترشوندگی، کنترل خوردگی ایده آل است. نانوسیالات را می توان با افزون ذراتی در مقیاس نانو با نسبت های حجمی پایین به سیال طراحی و درست نمود. این نانو ذرات خصوصیات سیال را اصلاح نموده و سوسپانسیون ذرات در مقیاس نانو می تواند مزیت های زیادی را فراهم نماید. نانو ذرات می توانند از خصوصیات رسوبی، حرارتی، نروی، مکانیکی، الکتریکی، رئولوژیکی، و یا خصوصیات مغناطیسی خود به منظور تشکیل و ساخت ماده ای که می تواند عملکرد این ذرات را افزایش دهد، استفاده نمایند. در این مقاله چندین اثر از پیدایش علم نانو تکنولوژی در بخش های بالادستی صنعت نفت بررسی خواهد شد. و در خاتمه نانوسیلیکا به عنوان یکی از مهمترین نانو ذرات مورد استفاده در صنعت حفاری مورد توجه قرار خواهد گرفت و اثرات آن بر روی خصوصیات مکانیکی سیمان حفاری و کارآیی آن جهت جلوگیری از پدیده مچالگی لوله جداری مورد ارزیابی و بررسی قرار می گیرد.

نانو تکنولوژی، سیمان حفاری، مچالگی لوله های جداری، نانو سیلیکا