رامین نظافت خواه - کارشناس ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
میکائیل یوسف زاده - عضو هیات علمی، دانشگاه تبریز
امین لطفی اقلیم - مربی، دانشگاه پیام نور اردبیل

اثرات زلزله بر سازه ساختمان ها را می توان به روش های خطی و یا غیر خطی تحلیل نمود . در استاندارد 2800 ، برای ساختمان های منظمبا ارتفاع کمتر از 50 متر از تراز پایه ، روش های تحلیل استاتیکی معادل و تحلیل دینامیکی به دو صورت طیفی و تاریخچه زمانی در نظرگرفته شده است . یکی از پارامتر های اصلی در روش های تحلیل استاتیکی ، زمان تناوب اصلی نوسان (T) می باشد که به مشخصات ساختمان و ارتفاع آن بستگی دارد و با استفاده از روابط تجربی بند 2-3-6 استاندارد 2800 ویرایش سوم قابل محاسبه می باشد . تبصره 1 همین بند زمان تناوب روش های تحلیل دینامیکی را به شرط اینکه از 1/25 برابر زمان تناوب تحلیل استاتیکی بیشتر نباشد مجاز شمرده است. حال در پیش نویس 1 استاندارد 2800 ویرایش چهارم شرط تبصره 1 به 1/4 برابر ارتقا ء یافته است . در این تحقیق برای سازه های مختلف تا ارتفاع 50 متر با مدل سازی و تحلیل و طراحی سازه ها در نرم افزار، زمان تناوب اصلی نوسان به هر دو روش استاتیکی و دینامیکیمحاسبه سپس ضریب زلزله و برش پایه های استاتیکی و دینامیکی تمامی سازه ها بدست آمده است . با مقایسه نتایج عددی و جداول ومنحنی های مربوط به هریک از آنها مشاهده می گردد که پریود های استاتیکی و دینامیکی در ارتفاع های بالاتر دارای اختلاف می باشند و درنتیجه باعث تغییر در نیروی زلزله وارد بر ساختمان می شوند . نتیجه اینکه در سازه های با ارتفاع کوتاه و دارای سیستم باربر جانبی در هر دو راستا مهاربند ارتقاء ضریب افزایش زمان تناوب از 1/25 هیچ تاثیری در نیروی زلزله وارد به سازه ها ندارد ولی در ساختمان های با ارتفاع بلند و سیستم باربر جانبی قاب خمشی در هر دو راستا استفاده از ضریب افزایش 1/5 بجای استفاده از 1/25 و نیز در سیستم باربر جانبی ترکیبی ، مهاربند در یک راستا و قاب خمشی در راستای دیگر استفاده از ضریب افزایش 1/4 بجای 1/25 مناسب تر می باشد و ضریب افزایش 1/4 نیز بصورت محافظه کارانه وکلی در ویرایش جدید آیین نامه در نظر گرفته شده است.

استاندارد 2800 ویرایش سوم و چهارم ، زمان تناوب اصلی سازه ، ضریب ارتقاء پریود سازه ، نیروی زلزله وارد به سازه