شیوا قدیری اصل - کارشناس ارشد تاریخ ایران

تالشی ها از اقوام دیرین سامان گیلان اند که امروز در بخشی از پاره باختری گیلان که تالش خوانده می شود سکونت دارند. تا پیش از جنگ های ایران و روس در زمان فتحعلی شاه قاجار، تالش های آن سوی رودخانه آستارا چای با تالشی های این سوی رودخانه – در خاک کنونی گیلان- با هم در گستره ای که تالش بزرگ را تشکیل می داد، می زیستند. اما با بسته شدن پیمان ترکمان چای بین ایران و روسیه در سال 1244 ه.ق رودخانه های آستارا چای و ارس مرز طبیعی دو کشور ایران و روسیه تعیین شد. به این ترتیب سرزمین تالشی ها به دو بخش تالش شمالی و تالش جنوبی در گیلان و در گستره ای بین آستارا، انزلی، صومعه سرا، فومن و خلخال تقسیم و از هم جدا گردید. در این مقاله سعی بر آن شده درباره نامواژه تالش، تاریخچه پیدایش این قوم باستانی، وقایع تاریخی که در دوره های مختلف تاریخی در این بخش از گیلان رخ داده پرداخته شود.