تیمور آمار - دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی و دانشیار گروه جغرافیای دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت
رضا پرویزی - دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت
میثم تحویلداری - دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، مدرس دانشگاه دیلمان لاهیجان

در کشور ایران در دو دهه اخیر به دلیل خشکسالی ها و کمبود آب برای امور شهری، صنعتی و کشاورزی و نیاز به تولید برق، سد سازی افزایش یافته است. در گذشته پروژه ها صرفا با توجه به هزینه ها و فایده های آن مورد ارزیابی قرار میگرفتند که در دراز مدت صدمات جبران ناپذیری وارد می آمد در حالی که برای رسیدن به توسعه پایدار باید امنیت انسانی، امنیت اجتماعی و امنیت محیط زیستی را در نظر داشت. این پژوهش به بررسی پیامدهای اقتصادی، اجتماعی –فرهنگی و محیط زیستی احداث سد شفارود با رویکرد توسعه پایدار پرداخته است و روش تحقیق آن توصیفی- تحلیلی میباشد. محدوده مطالعاتی این پژوهش، حوزه آبخیز و مشروب سد شفارود میباشد و در جمع آوری اطلاعات ضمن بهره گیری از مطالعات اسنادی، مطالعات میدانی در قالب مصاحبه با مدیران محلی و مسئولین و مشاهده بوده که به تحلیل پیامدهای اقتصادی-اجتماعی و زیست محیطی در احداث سد شفارود پرداخته شده است.نتایج این تحقیق نشان میدهد اثرات مثبت احداث سد شفارود شامل تامین آب بیش از 10 هزار هکتار از اراضی کشاورزی منطقه، تولید6/16مگاوات ساعت برق و ایجاد اشتغال بوده و اثرات منفی آن شامل ترک محل زندگی بیش از 160 خانوار که در حریم کمی و کیفی سد قرار دارند، از بین رفتن معیشت متکی بر فعالیتهای خدمات گردشگری، ازبین رفتن بهره برداری سنتی و نابودی حدود 300 هکتار جنگل میباشد. یافته های این مقاله نشان داد که آیتم های توسعه پایدار در این پروژه تا حدودی نادیده گرفته شده است که توجه به آن ضروری بوده و در پایان پیشنهاد هایی برای مرتفع ساختن پیامد های منفی این پروژه در جهت رسیدن توسعه پایدار ارائه شده است

سد شفارود، توسعه پایدار، امنیت محیط زیست، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی