ابوالحسن مقیمی - استادیار پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس
یعقوب حسینی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان

مشکل شوری آب و خاک بیشتر در مناطق خشک و نیمه خشک است و شور شدن تدریجی خاک ازمسائل مهم در بسیاری از مناطق جهان به خصوص در کشور ما می باشد. شرایط طبیعی استان هرمزگان از جمله بارندگی کم و پتانسیل بالا برای تبخیر و همچنین تعداد زیاد گنبدهای نمکی، کیفیت پایین منابع خاک و آب را سبب شده است. آزمایش حاضر به منظور فائق آمدن بر شوری منابع آب و خاک با استفاده از پتاسیل تحمل به شوری ارقام گندم اجرا گردید. این پژوهش دارای دو فاکتور رقم( شامل دو رقم گندم فلات و داراب 2) و آب شور (شامل سه سطح شوری 7/4،4/3 و 10/1 دسی زیمنس بر متر) بود. نتایج نشان داد که، به طور کلی، تیمارهای شوری عملکرد و اجزاء عملکرد گندم هر دو رقم مورد استفاده در آزمایش را تحت تاثیر قرار دادند. عملکرد دانه در رقم داراب 2 به طوری معنی دار، با افزایش مقادیر شوری آب ابیاری، کاهش یافت لیکن در رقم فلات با وجود کاهش عملکرد، بویژه در سطح سوم شوری، اما این کاهش معنی دار نبود. با کمک مدل Mass-Hoffman آستانه تحمل به شوری آب آبیاری برای عملکرد نسبی دانه و عملکرد بیولوژیک برای رقم فلات 7/8 دسی زیمنس بر متر و برای رقم داراب 2 برابر 4/3 دسی زیمنس بدست آمد، اما شیب کاهش عملکرد نسبی(بعد از آستانه کاهش عملکرد نسبی) برای رقم فلات بیشتر از رقم داراب 2 بود. آستانه تحمل اجزای عملکرد برای هر دو رقم گندم یکسان و برابر با 4/3 دسی زیمنس بر متر می باشد و فقط اختلاف جزئی در شیب کاهش اجزاء عملکرد مشاهده می شود. از بین دو رقم فلات و داراب 2 رقم فلات برای کشت به کشاورزان منطقه حاجی آبادهرمزگان توصیه می شود.

آب شور، آستانه تحمل، گندم، مدل Mass-Hoffman