هوشنگ نصیری - کارشناس ارشد شیمی و معاونت پژوهش و آموزش اداره کل آموزش فنی و حرفه ای لرستان
رضا کرمیان - محقیقن مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان لرستان
علی محمدیان - محقیقن مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان لرستان

پساب ها و فاضلاب ها بویژه فاضلاب های صنتعی یکی از عوامل مهم آلودگی محیط زیست هستند که می باید به طریق بهداشتی جمع آوری ، تصفیه ومجدد به گردش آب در طبیعت برگردانده شوند که در راستای اجرای تدابیر توسعه و بهرهبرداری از منابع آبی جدید به خصوص در بخش کشاورزی استفاده شوند. تا نه تنها بخشی از کمبود آب کشاورزی کشور جبران شود بلکه از اثرات سوء تخلیه بی رویه فاضلاب ها به محیط زیست جلوگیری گردد. در راستای استفاده مجدد از پساب های صنعتی در کشاورزی طرح تحقیقاتی در استان لرستان در کارخانه الکل سازی نصر در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تیمار و 4 تکرار تحت کشت ذرت رقم سینگل کراس704 انجام شد. روش آبیاری در این طرح بصورت کرتی و تیمارها شامل )پساب تصفیه نشده، پساب تصفیه شده و آب معمولی (تعیین گردید . شاخص های گیاهی نظیر : عملکرد علوفه)وزن تر و خشک( ، شاخص سطح برگ ، رشد ارتفاعی ، درصد رطوبت و وجودبرخی عناصر سنگین شامل ،سرب ،کادمیوم و آرسنیک و همچنین میزان نیترات در اندام های هوایی ذرت علوفه ای مورد اندازه گیری و پایش قرار گرفت. آبیاری طرح مذکور طبق الگوی منطقه و با توجه به نیاز آبی ذرت علوفه ای انجام گرفت.همچنین جهت تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار آماری spss استفاده گردید. نتایج تجزیه و تحلیل داد ه های مربوط به خصوصیات مرفولوژیکی گیاه ذرت نشان داد که از نظر رشد ارتفاعی،تعداد بلال در بوته ،تعداد بوته در واحد سطح ،عملکرد وزن تر و خشک علوفه ،وزن خشک و تر دانه همچنین تعداد دانه در ردیف بلال گیاه ذرت در تیمار پساب 50 درصد در مقایسه با سایر تیمارها برتر می باشد که بیانگر اثرات مثبت کاربرد پساب 50 در صد حتی در مقایسه با تیمار شاهد می باشد.همچنین مقدار نیترات قابل جذب در بذر و اندام هوایی ذرت در تیمارآبیاری با پساب 50 درصد در حد بسیار کمی و پایین تر از آستانه خطرات زیست محیطی افزایش داشته است.وجود آرسنیک در بذر واندام های هوایی ذرت مشاهده نشد.

پساب تصفیه شده،ذرت،لرستان،کارخانه الکل سازی ،آبیاری