مهران حریری - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
علیرضا میرواقفی - دانشیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشکده شیلات.، دانشگاه تهران
حمید فرحمند - استادیار، دانشکده محیط زیست و انرژی.، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
لعبت تقوی - مدیر کل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست، تهران

امروزه به دلیل روند رشد صنعتی، کشاورزی، خدمات، گردشگری در کشورهای در حال توسعه مانند ایران، تنش هایزیادی از فعالیت های انسان منشاء به محیط زیست وارد می شوند. بخش بزرگی از این تنش ها، اکوسیستم های آبی راهدف قرار می دهند. از بین این تنش ها، استرس های ژنوتوکسیک از خطرناک ترین آثار بر سیستم های زیستی دراکوسیستم های آبی هستند. این تنش ها می توانند منجر به آثار کوتاه مدتی مانند مرگ و بیماری در آبزیان شده و یا باایجاد نقص های پایدار در خزانه ژنتیکی، به نسل های بعدی منتقل شوند و در نهایت با ورود به زنجیره غذایی، سلامتانسان را نیز به مخاطره اندازند. با توجه به قرار گرفتن کشور در محدوده خشک و کم بارش، به نظر می رسد، حفظسلامت پایدار منابع رودخانه ای آب شیرین از مهمترین اولویت ها جهت استمرار توسعه کشور باشد. پایش زیستی ازارزشمندترین ابزارهایی است که می تواند منعکس کننده وضعیت واقعی سلامت اکوسیستم باشد. از بین انواع روش هایپایش زیستی، روش میکروالتروفورتیک کامت قلیایی از موثرترین و پرکاربردترین روشها برای شناسایی استرس هایژنوتوکسیک می باشد. این روش در جهان به طور گسترده جهت پایش زیستی و تدوین استراتژی مدیریت پایدار منابعآبی، مورد استفاده قرار می گیرد. در کشور ما به استثناء امور پزشکی، در مبحث پایش زیستی این روش چندان شناختهشده و مورد استفاده نیست. این مقاله به معرفی روش کامت قلیایی، ضرورت و اهمیت استفاده و نقش آن جهت تدویناستراتژی مدیریت پایدار منابع آب شیرین در کشور می پردازد.

سنجش کامت قلیایی، تنش های ژنوتوکسیک، پایش زیستی، اکوسیستم های آبی