رضا رازانی - استاد بخش مهندسی عمران، دانشکده مهندسی دانشگاه شیراز

در این مقاله بطور خلاصه نکات مهم چندین آئین ن امه جدید که در کشورهایی مثل نیوزیلند یا اروپا و بعضی کشورهای امریکای لاتین در مورد مقاوم سازی زلزله ای ساختمانهای خشتی و آجری غیر مسلح تدوین گردیده، مورد بحث قرار گرفته است . مقدار زیادی از مفاهیمی که در این آئین نامه ها ارائه گردید ه و دستورالعمل ها و روش ه ایی که در آنها پیشنهاد شده، مخصوصاً آئین نامه کشور نیوزیلند در مورد اینگونه ساختمانها، می تواند مورد استفاده مقاوم سازی ساختمانهای خشتی و آجری غیرمسلح در ایران قرار گیرند . آئین نامه زلزله ایران- استاندارد 2800 برای ایجاد ساختمانهای مقاوم در مقابل زلزله از نوع آجری غیرمسلح تدوین شده است . ولی تأکید این آئین نامه در مورد ایجاد ساختمانهای جدید ساز است و در کاربرد آن احتیاج به کلاف بندی های بتن آرمه افقی و قائم و استفاده از ملات ها و آجرهای استاندارد و مقاوم است . روشهائی پیشنهاد شده در این آئین نامه در مقاوم سازی ساختمانهای خشتی و آجری غیرمسلح موجود در بافتهای قدیمی شهرها تقریباً قابل اجراء نیست و اگر هم باشد انجام آن بسیار هزینه بر و از لحاظ اجرائی مشکل و تقریباً غیرکارا خواهد بود . مقاوم سازی ساختمانهای موجود آجری و خشتی که در زلزله های گذشته ایران و مخصوصاً در زلزله اخیر بم باعث کشتار گروه عظیمی از مردم شد و عده زیادی را در زیر آوار اینگونه ساختمانها مدفون کرد ، نیاز به یک آئین نامه جدید علمی و در عین حال عملی، امتحان شده و قابل اجرا دارد که بر اساس تحقیقات فنی، اقتصادی و امکان سنجی های محلی تدوین و بهسازی گردیده باشد