مریم بخشی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی کشاورزی
عبدالرضا ظهیری - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی کشاورزی
امیر احمد دهقانی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی کشاورزی
هدی طوفانی موقر - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی کشاورزی

سرریزاوجی به دلیل شرایط هیدرولیکی یکی ازپرکاربردترین انواع سرریزها می باشد باتوجه به اهمیت سرریزها درسدهای مخزنی و بندهای ان حرافی ازنظرهزینه و ایمنی سد مطالعات زیادی برای افزایش ایمنی و یاکاهش هزینه های آنها درحال انجام است یکی ازایده های کاربردی دراین زمینه اصلاح هندسه سرریزاوجی و ایجادیک فرم انحنادار درپلان می باشد که باهدف تخلیه مطمئن تر و سریعتر سیل ارایه شده است این نوع سرریز بانام سرریزقوسی درپلان یا قوس محوری مشهور است درصورت قوس دار بودن سرریز طول سرریز و درپی آن میزان دبی عبوری نیز افزایش خواهد یافت و درنتیجه رفتارهیدرولیکی سرریز نیزتغییر خواهد کرد بحث ابشستگی پایین دست سرریزها یکی ازمباحث اصلی و مهم است ک درطراحی هیدرولیکی سازه ها باید مدنظر قرارگیرد ابشستگی زمانی رخ میدهد که تنش برشی درکف ابراهه ازمقدار لازم برای حرکت ذرات تشکیل دهنده بستر بیشتر باشد انرژی بسیارزیادی که جریان درهنگام سرریز شدن با خود به همراه دارد درصورت عدم مهارباعث فرسایش شدید درپایاب سد میشود دراین تحقیق بااستفاده ازمدل ریاضی FLOW3D الگوی هیدرولیک جریان و مکانیسم ابشستگی درپایین سدت سرریزهای قوسی شبیه سازی شده است دراین شبیه سازی اثرشرایط جریان دانه بندی مصالح کف کانال و هندسه سرریزها به منظور تعیین محدوده عمق آبشستگی موردتوجه قرارگرفته شده است نتایج واسنجی این مدل ریاضی نشان داد که ازبین مدلهای اشفتگی مدل LES یاگردابه های بزرگ نتایج بهتری را درشبیه سازی ابشستگی پایین دست نسبت به داده های ازمایشگاهی ارایه مینماید

سرریزاوجی ، سرریزقوسی ، آبشستگی پایین دست ، مدل ریاضی FLOW3D