ارسلان جواهری
حسین مرادی
مهناز محربی

مناسک زیارتی در اندیشه های انسانی برای پرورش اخلاق معنوی جهت سعادتمندی و خیر خواهی همراه با تقویت، انسجام و وحدت دینی شکل می گیرد. در حقیقت مناسک زیارتی و الگوهای رفتاری باعث کاهش فاصله ی اجتماعی ، احساس صمیمیت و همکاری بین افراد جامعه می شود . از بعد دیگر،الگوهای رفتاری زیارت از طریق فرایند اجتماعی شدن الگوها و آداب زیارتی آموزش داده می شود . این الگو های رفتاری زیارت در فرهنگ دینی پدیده ای مطلوب و جزء ارزش هاو معیارهای است که به فرهنگ دینی جامعه معنا می بخشد، زیارت به عنوان یک رفتار دینی از نرم یا مقیاسی برخورداراست، که در اماکن مقدس فرد باید توجه خاصی به این رفتارها در قالب بایدها و نبایدها داشته باشد . در واقع زیارت نماد و نشانه های دینی حاوی ارزش های اخلاقی و اجتماعی است؛ و نشانگر فرهنگ معنوی در جامعه است . الگوهای زیارتی درانسان شناسی نمادین در قالب متون و آدابی خاص و شبکه های معنایی تحلیل و تفسیر می گردنند. هدف از انجام این تحقیق میدانی بررسی تاثیر زیارت امام رضا بر نگرش فرهنگی و انسجام اجتماعی است . اساسچارچوب مفهومی این تحقیق را عمدتا نظریات جامعه شناسی دینی و انسان شناسی تشکیل می دهد و جامعه آماری آن، کلیه مردم مشهد است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی، 376 نفر از مردم مشهد در سه سطح طبقاتی پایین، متوسط و بالابه لحاظ اقتصادی به عنوان نمونه انتخاب شده اند . با استفاده آزمونهای آماری مربوطه و بر اساس نتایج تحلیل، مسیر ارتباط متغیرهای این تحقیق نیز تأیید شده است . یافته های این پژوهش نشان میدهد که زیارت امام رضا بر نگرش مردم مشهد و میزان انسجام اجتماعی آنان تاثیر گذار بوده است

جامعه شناسی زیارت، کارکرد، فرهنگ ،هنجار اجتماعی، انسجام اجتماعی، نگرش اجتماعی