مدیریت بحران

تحولات عظیم اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی کشور و فناوری های نوین اثرات مقابل عظیمی را بر ساختار شهر های بزرگ گذاشته است. ابعاد وسیع خسارات ناشی از بلایای طبیعی و حوادث انسان ساز در شهر های جهان سبب شده است که پژوهش های کاربردی گسترده ای در زمینه بهبود کردن مدیریت بحران و ایمن سازی شهر ها انجام شود. به کارگیری امکانات و تجهیزات موجود ، پیش بینی و تامین نیازمندیهای اساسی و اضطراری آسیب دیدگان در هنگام رخدادهای طبیعی و بحران ضروری است . افزون بر این ، حفظ سلامت و بازگزداندن آنها به زندگی عادی نیز باید انجام گیرد. اصول مدیریت بحران مدیریت علمی بحران برای مقابله با عوارض پدید آمده است. آزمایش فضاهای بحران زده با سیستم های مدیریت بحران انجام می گیرد. مدیریان بحران باید از روش های صحیح و موثر ، وضعیت بحرانی را با حداقل خسارت به سوی وضعیت عادی هدایت کنند . تعریف مدیریت بحران مدیریت بحران دارای چهار رکن اصلی می باشد: 1- کاهش خسارات :کاهش احتمال وقوع یا اثرات ناشی از بلایا 2- آمادگی :برنامه ریزی ، پژوهش ، آموزش و مانور 3- واکنش و مقابله: ارایه خدمات اضطراری بلافاصله پس از وقوع بحران 4- بازسازی و عادی سازی: برگرداندن جامعه به حالت عادی ( نه لزوما حالت پیش از بحران است) سیستم جامع مدیریت بحران مخاطرات بالقوه و منابع موجود را ارزیابی کرده و طوری برنامه ریزی می نماید که منابع موجود را با مخاططرات موازنه کند. ما علاوه بر آن که بر وظیفه های مدیریت بحران در طراحی محیط درونی سازمان برای پیشبرد کار تاکید می کنیم، ولی نباید هرگز از نظر دور داشت که مدیران باید در محیط بیرونی سازمان و هم محیط درونی و بخشهای گوناگون آن به رهبری اموری بپردازند. وظایف مدیران عبارت است از :- برنامه ریزی – جلب مشارکت مردمی – سازماندهی – به کار گیری نیروی انسانی – رهبری و نظارت اهداف کلی مدیریت بحران . در مدیریت بحران اول مدیریت زمان را در نظر می گیریم که در آن مدیر موظف است هزینه ها و مدت پژوژه ها را کاهش و مقدار و کیفیت پروژه ها و فعالیت ها را جهت نیل به اهداف افزایش دهد. در مدییریت بحران ناشی از بلایای طبیعی زمان شروع واکنش امداد و امداد رسانی ، هزینه عملیات آمادگی ، امداد رسانی ، بازسازی و مدت زمان عملیات فوق باید کاهش یابد . از طرف دیگر مقدار و کیفیت عملیات آمادگی ، امداد رسانی ، باز سازی ، سطح مقابله با بحران و حجم اقدامات بازسازی و عادی سازی باید افزایش یابد. ویژگی های یازده گانه مدیریت بحران بارتند از : 1- مشارکت داوطلبانه مردم را در امور آمادگی ، مقابله با بحران و امداد رانی ، کاهش اثرات بلایای طبیعی و بحران ، بازسازی و عادی سازی تشویق و ترغیب می کند. 2- جهت گیری به سوی عمل دارد. 3- به نیاز آسیب دیدگان واقف می باشد. 4- مدیریت مستقل و پرداختن به عملیات امداد رسانی جدید و ابتکاری را تشویق می کند. 5- با توجه دلسوزانه به نیازهای کارکنان خود ، به بهره وری دست می یابد. 6- به توسعه عملیات مقابله با بحران و آمادگی برای بحران ، اهمیت می دهد. 7- فلسفه ای برای بیشتر بر پایه ارزشهای رهبران و مردمش استوار است را به کار می برد. 8- به کاری که درباره آن بهترین اطلاعات و آگاهی را دارد، دست می زند. 9- سازماندهی ساده و تعداد کارمند ستادی کمی دارد. 10- به تناسب و اقتضا کارها را به گونه نامتمرکز انجام دهد. 11- آداب و سنن اجتماعی ، فرهنگی و محلی را محترم می شمارد. روش و روند طرح مدیریت بحران طرح در قابل شش گام با زمابندی مشخص به انجام برنامه های عملیاتی می رسد:گام صفر: تعیین اعضا و اهداف کمیته های تخصصی گام یک : توصیف و تدوین برنامه های عملیاتی گام دو : تعیین شرح وظایف و سازماندهی ذیربط در عملیات بحارن گام سوم: تعیین شرایط موجود سازمانها از نظر نیروی انسانی و منابع گام چهار: تعیین انواع کارکنان بخش های سازمانه فرماندهی حادثه در هر یک از امور گام پنجم : تدوین شرح وظایف انواع کارکنان تعیین شده در گام چهارم گام ششم: تعیین تجهیزات و منابع مورد نیاز و نحره کاربری و مدیریت آن ها در زمان بحران.