منیره گلیور - مرکز تحقیقات بیولوژی سلولی و مولکولی، دانشگاه علوم پزشکی بابل، بابل، ایران (MSc)
امرالله مصطفی زاده - مرکز تحقیقات بیولوژی سلولی و مولکولی، دانشگاه علوم پزشکی بابل، بابل، ایران (PhD)- نویسنده مسئول
حمیدرضا خراسانی - مرکز تحقیقات بیولوژی سلولی و مولکولی، دانشگاه علوم پزشکی بابل، بابل، ایران (MSc)

سابقه و هدف: عوامل روحی و روانی در کنار اجزاء مختلف بدن از جمله سیستم ایمنی، سیستم عصبی ، سیستم اندوکرین وسیستم گوارش می تواند در سلامت انسان نقش مهمی ایفا کند. با توجه به آیات قرآنی، روایات، احادیث و دستور العمل هایاسلامی می توان به ارزش و جایگاه ویژه سلامت در دین مبین اسلام پی برد. یکی از احکام متعالی اسلامی « روزه دارى» است که مانند نماز و سایر احکام الهی از اهمیت بسزایی در رشد و تعالی فردی و اجتماعی انسان برخوردار می باشد. دین مبیناسلام روزه داری را اسباب سلامت جسم و روح انسان بیان داشته که به طور مستقیم در آیات قرآن و بسیاری از روایاتاسلامی به آن اشاره شده است. امروزه سازمان بهداشت جهانی نیز معنویت را یکی از ابعاد مهم سلامتی بر شمرده و بهاهمیت تاثیر گذاری آن بر سلامت، بیش از پیش تاکید دارد. ما نیز در این مقاله مروری در صدد آنیم تا با توجه به آیات قرآنی،روایات و احادیث اسلامی و یافته ها و مقالات معتبر علمی و پژوهشی به بررسی اثر روزه داری به عنوان یکی از احکام مهم ووالای اسلامی بر سلامت جسم و روح انسان و ارتباط این دو با افزایش سطح ایمنی بدن و در نتیجه ارتقاء سطح سلامت بپردازیم.مواد و روش ها: در این پژوهش مروری، برای بررسی ارتباط بین روزه داری با سلامت جسمی و معنوی و تاثیر آن برافزایش سطح ایمنی، از آیات قرآن کریم، احادیث دینی، کتب و منابع معتبر دینی و همچنین کتب و مقالات معتبر علمی-پژوهشی استفاده شده است.یافته ها: در آیات متعدد قرآنی و احادیث شریف و کتب معتبر دینی به اهمیت روزه داری و ارتباط آن با سلامت جسم و روحاشاره شده است. در سوره الطارق آیه 4 به سیستم ایمنی اشاره شده است اما با توجه به شواهد علمی می توان بر نقشروزه داری در ارتقاء سیستم ایمنی و سلامت تاکید کرد.نتیجه گیری: مزایای معنوی روزه داری که در ارتباط با اعتقادات مذهبی و باور های دینی فرد روزه دار است بسیار با اهمیت تراز تاثیرات فیزیکی آن بر سلامت جسم بوده و می توان گفت که هدف اصلی روزه داری می باشد. در این میان بسیاری ازتحقیقات نشان دهنده تاثیر معنوی و مادی روزه داری بر ارتقاء سطح سیستم ایمنی می باشد. با توجه به تعریف سلامت ازدیدگاه سازمان بهداشت جهانی و در نظر گرفتن معنویت به عنوان بعد چهارم سلامتی، باید جنبه های معنوی روزه داری وارتباط آن با افزایش سطح سلامت، بیشتر مورد بحث و بررسی قرار گرفته و در مراکز آموزشی و علمی به اهمیت روزه داری ازدیدگاه سلامت معنوی و تاثیر آن بر افزایش سطح ایمنی بدن بیشتر از پیش پرداخته شود.

اسلام، روزه داری، سلامت معنوی، سیستم ایمنی