سعید اکبری فرد - دانشآموخته کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
کورش قادری - استادیار بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
مریم علیان نژاد - دانشآموخته کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

یکی از مسائل مهم بهینهسازی در زمینه مدیریت منابع آب، مسئله بهرهبرداری بهینه از مخازن سدها است.در این پژوهش از الگوریتم فرا ابتکاری چرخه آبWCA برای یافتن استراتژیهای تخصیص بهینه منابع آب در سیستم دو مخزنه سدهای گلستان و وشمگیر واقع در حوضه آبریز گرگانرود (شمال ایران)، برای یک دوره پنج ساله (از سال آبی87-86تا90-91) استفاده شده است. پس از اطمینان از درستی عملکردالگوریتمWCA با استفاده از چندین تابع محک استاندارد، مدلی برای بهرهبرداری بهینه از سیستم مخازن حوضه آبریز گرگانرود توسعه داده شد. تابع هدف در سیستم مورد مطالعه بهصورت کمینهسازی کل کمبوددر طول دوره آماری تعریف شده است. برای بررسی عملکرد الگوریتمهای مورد بررسی در بهرهبرداری بهینه از سیستم مخازن، از شاخصهای عملکرد قابلیت اعتماد زمانی، حجمی و آسیبپذیری استفاده شده است.همچنین نتایج حاصل از الگوریتم مورد بررسی با نتایج الگوریتم جستجوی گرانشیGSA و روش سیاست بهرهبرداری استاندارد SOP مقایسه شده است. روشهای SOP و GSA ،WCA به ترتیب قادر به تأمین 97/73و85/26و76/78درصد از نیاز کل پاییندست سد گلستان و تأمین97/06و89/31و68/29 درصد از نیاز کل پایین دست سد وشمگیر بودند. نتایج بهدستآمده حاکی از عملکرد بالای الگوریتمWCA در مقایسه با دیگر روشهای مورد بررسی در بهرهبرداری بهینه از سیستم مخازن است

الگوریتم چرخه آب، الگوریتم جستجوی گرانشی، بهرهبرداری بهینه، حوضه گرگانرود، سد گلستان و وشمگیر