مهسا فاضل - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه زنجان
جلال صبا - عضو هیئت علمی دانشگاه زنجان
محمد آرمین - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار
علی محمد طزری - عضو هیئت علمی دانشگاه حکیم سبزواری

با توجه به روند افزایشی توسعه اراضی شور و کمبود اراضی زراعی مطلوب برای کشاورزی، شناسایی گیاهان دارویی مقاوم به شوری اهمیت زیادی دارد. به همین منظور جهت بررسی اثر غلظت های مختلف شوری بر توده های مختلف زیره سبز از آزمایش فاکتوریل با دو فاکتور تنش شوری ( NaCl ) و توده های زیره سبز (شیراز، آباده، کرمان، جیرفت، بیرجند، سبزوار، تربت حیدریه و جاجرم) در قالب طرح کاملآً تصادفی در سه تکرار استفاده شد. ریز نمونه های حاصل از کشت گلدانی در محیط کشت MS با غلظت های متفاوت هورمونی NAA ، Kin و NaCl قرار داده شد. نتایج نشان داد مقدار پتاسیم در سطح آماری 1% تحت تأثیر شوری اختلاف داشت. مقدار پتاسیم تحت تأثیر توده نیز اختلاف داشت ( 01 / 0 > P ). اثر متقابل توده و سطوح مختلف شوری بر مقدار پتاسیم معنی دار نبود. مقدار سدیم در سطح آماری 1% تحت تاثیر شوری اختلاف داشت. بیشترین مقدارسدیم در سطح شوری 9dsm-1 بود در صورتی که کمترین مقدار سدیم در تیمار شاهد مشاهده گردید . مقدار سدیم تحت تاثیر توده و همچنین اثر متقابل شوری و توده قرار نگرفت. درصد اسانس در سطح آماری 5% تحت تأثیر شوری قرار گرفت. درصد اسانس در سطح آماری 1 % تحت تأثیر توده قرار گرفت. اثر متقابل توده و سطوح مختلف شوری بر درصد اسانس در سطح آماری 1 درصد معنی دار بود. در توده جیرفت و سطح شوری 3dsm-1 بیشترین درصد اسانس مشاهده گردید در صورتی که کمترین مقدار آن در توده بیرجند در سطح شوری صفر مشاهده شد.

زیره سبز ، شوری ، کشت بافت ، مقاوم به شوری