فهیمه نوروزی - فهیمه نوورزی دانشجوی کارشناسی ارشد اقلیم شناسی سینوپتیک دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران
علی اکبر شمسی پور - علی اکبر شمسی پور استادیار اقلیم شناسی دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران

شهراراک ازآلوده ترین شهرهای ایران است.باتوجه به اینکه منابع آلوده سازشهر اکثرامنابع نقطه ای وغیرقابل انتقال هستند، نقش عوامل اقلیمی درافزایش وباتعدیل آلودگی هوابسیارزیاد است. دراین پژوهش بااستفاده از مدل متوسط مقیاس آلودگی هوا(TAPM) به بررسی الگوی پخش آلاینده ها درشهراراک پرداخته شده است. پس دوروز ازدوره گرم سال ودوروزه ازدوره سرد سال بادرنظرگرفتن شرایط هوای آرام وشرایط وجودباد، وداده های منتشرشده ازنیروگاه برق شازند درجنوب غرب اراک به مدل معرفی گردیدوخروجی های آن به صورت عددی وگرافیکی بدست آمد. درشرایط وزش بادوحالت ناپایدرجوی، جریان باد به صورت افقی وقائم موجب انتقال آلاینده ها به مناطق دورترشده وتعدیل آلودگی راسبب می شود. اما درشرایط هوای آرام باگرم شدن سطح زمین وجومجاورآن، جریانات همرفتی درسطح زمین ایجادشده و منجربه تعدیل آلودگی هوامی شود. برمبنای بررسی نیمرخ قائم دما وسرعت وجهت باد مشخص شدکه درروزهای مدل سازی درسطح زمین به سبب وجودناهمواری ها واصطکاک سرعت بادکم وباحرکت به سمت ارتفاعات بالاسرعت بادروند افزایشی داردوجهت غالب بادنیزدرشرایط دارای باد درزمستان و تابستان به صورت جنوب غربی می باشدکه باتوجه به استقرارمنبع آلودگی درسرراه بادغالب، آلودگی درسطح شهر گسترده می شودوعامل تهدید کننده ای درجهت کاهش کیفیت هوای شهراست.

آلودگی هوا، عناصر اقلیمی، اراک، TAPM