مجید کرمانی - استادیار گروه مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.
سودا فلاح جوکندان - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دفتراستعدادهای درخشان، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران ، ایران
محسن دولتی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران ، ا یران

یکی ازمهمترین خطرات ناشی ازگسترش روزافزون وبی رویه شهرها به همراه توسعه اقتصادی ومصرف انرژی درقرن اخیر، آلودگی هوامی باشد که باروند افزایشی درشهرهای بزرگ ، بطورجدی سلامت ساکنین راتهدید می نماید. مطالعات اپیدمیولوژیکی نشان می دهدکه میزان مرگ ومیر مرتبط باآلودگی هوا درحال افزایش است. طبق برآورد سازمان جهانی بهداشت درسال 2012 ، سالانه 7/3 میلیون مرگ ناشی از آلودگی هوای آزادرخ می دهد. ازاینرومطالعه حاضربا هدف ارزیابی اثرات بهداشتی وبرآورد تعدادموارد مرگ وابتلا ناشی ازبیماری های قلبی عروقی وتنفسی منستب به آلاینده های 10PM ، 2.5 PM و 2SO درکلانشهر تهران درسال 1392 بااستفاده از مدل AirQانجام شد .دراین مطالعه داده های موردنیاز ازسازمان محیط زیست وهواشناسی شهرتهران جمع آوری گردید. این داده ها توسط نرم افزارExcel پردازش گردیدو داده های پردازش شده به مدل AirQ واردشد سپس خطرنسبی ، بروز پایه وجزء منتسب محاسبه و درنهایت نتایج کلی به صورت مواردمرگ وشیوع وبروز بیماری درقالب جداول وگراف ارائه شد. نتایج نشان دادمتوسط غلظت سالیانه آلاینده های 10PM ، 2.5 PM و 2SO به ترتیب برابر با 64، 34و35 میکروگرم درمترمکعبت بوده است که به ترتیب تقریبا 2/3، 4/3، 75/1 برابراستانداردهای ملی هوای پاک ایران و رهنمود سازمان جهانی بهداشت می باشد. میزان کل مرگ منتسب به آلاینده های 10PM ، 2.5 PM و 2SO به ترتیب حدود 1883،21352، 598 موردبوده که این میزان به ترتیب 14/3 ، 57/3 و00/1 درصد ازکل مرگ های این شهر ( به غیرازتصادف) رابه خوداختصاص داده است.میزان کل مرگ های قلبی عروقی منستب به آلاینده های 10PM ، و 2SO نیزبه ترتیب 1182و 504 موردمی باشد. نتایج نشانگر این واقعیت است که میزان آلودگی هوادرشهر تهران روزبه روزافزایش یافته و نقش مهمی دربروزمرگ وبیماری افراد ایفامی کند، بنابراین نیازمند توجه هر چه بیشتر مسئولین و متخصصین امرجهت کنترل آلودگی هوا می باشد.

کمی سازی ، اثرات بهداشتی ، خطرنسبی، بروز پایه ، مدل AirQ