اسرا عصری - گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
وحید عظیمی - گروه مدیریت در سوانح طبیعی، دانشکده آب و محیطزیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
اسماعیل اسدی - گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبرز

امروزه مدیریت منابع آب با توجه به خشک سالی های اخیر، محدودیت منابع آب و مصارف بی رویه امری ضروری است. نقش مؤثر و بسزای پیش بینی صحیح و دقیق رواناب در غلبه بر مسائل و مشکلات سیلاب ها مشهود است. در دو دهه اخیر استفاده از روش های کامپیوتری و مدل های هوشمند در پیش بینی بارش رواناب توسعه گسترده ای داشته است. در این تحقیق با استفاده از دو مدل هوشمند برنامه ریزی بیان ژن و مدل درختی M5 رواناب ماهانه حوضه آبریز قروه واقع در استان کردستان پیش بینی و مورد ارزیابی قرارگرفته است. از مجموع 256 داده ماهانه تعداد 192 داده برای مرحله آموزش و تعداد 64 داده برای مرحله آزمون تعلق گرفت. مقادیر کمترین خطای RMSE برای مدل برنامه ریزی بیان ژن، 2/295 و برای مدل درختی M5؛ 2/869 می باشد. نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر حاکی از این است که هر دو مدل بکار رفته توانایی پیش بینی بارش- رواناب را دارند ولی برتری نسبی با مدل برنامه ریزی بیان ژن می باشد.

مدل سازی بارش- رواناب، حوضه آبریز قروه، برنامه ریزی بیان ژن، مدل درختی MS