پری رخ پورجهان - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی/ دانشگاه اراک
سیداسدالله محسنی موحد - استادیار گروه مهندسی آب/ دانشگاه اراک
محمود اکبری - دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی/ دانشگاه صنعتی اصفهان

تبخیر و تعرق گیاه مرجع، یکی از پارامترهای کلیدی در مطالعات هیدرولوژی، منابع آب و همچنین مدیریت و برنامه ریزیشبکه های آبیاری می باشد. محققین روشهای زیادی را برای برآورد تبخیر و تعرق پیشنهاد کرده اند. روش فائو پنمن مانتیثیک روش استاندارد برای این منظور است ولی به دلیل نیاز به وجود پارامترهای زیاد هواشناسی دارای محدودیت میباشد. دراین تحقیق از معادله ای تحلیلی تجربی برای محاسبه تبخیر و تعرق استفاده است. در این معادله بین تبخیر وتعرق گیاه مرجعو چهار پارامتر اصلی مؤثر بر آن (تشعشع، رطوبت نسبی، درجه حرارت، سرعت باد) رابطه ای تحلیلی بر مبنای آنالیز ابعادیوجود دارد. داده های مورد استفاده در این تحقیق حاصل نتایج آزمایش های لایسیمتری دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلیسینا در سال 1373 میباشد. ضریب بیبعد معادله با استفاده از نرم افزار TABLE CURVE به صورت تابعی از رطوبت نسبی برای داده های واسنجی ماهانه با ضریب همبستگی 0,6 تعیین و نهایتا رابطه ای تحلیلی تجربی با خطای استاندارد کمتر از 2درصد به دست آمد. همچنین برای دادههای صحت سنجی ماهانه ضریب همبستگی 0,55 به دست آمد که بر دقت خوبمعادله دلالت دارد. این معادله نسبت به معادله پنمن مانتیث، پارامترهای کمتری دارد.

آنالیز ابعادی، تبخیرو تعرق گیاه مرجع، لایسیمتر، معادله تحلیلی تجربی