بابک عظیمی نیا - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس
الهه شاکری منصور - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس
سیاوش شایان - استادیار گروه جغرافیای طبیعی،دانشگاه تربیت مدرس

هدف از پژوهش حاضر، شناخت پدیدهها و فرآیندهای ژئومورفولوژیک مؤثر بر توسعه شهری و قابلیتها و محدودیتهای است که این عوامل برای آن فراهم میکنند. به دلیل وجود تنگناهای ژئومورفولوژیک در جهات مختلف توسعه شهر اراک که در مرکزاستان مرکزی واقعشده است، این شهر بهعنوان نمونه انتخابشده است. در مطالعه پدیدهها و فرآیندهای ژئومورفولوژیک فعال در منطقه، با استفاده از مطالعات میدانی (مشاهده، بهروز کردن اطلاعات گذشته)، اسنادی و بررسی عکسهای هوایی و تهیه نقشههایGIS شهر، سعی شده است فرصت ها و محدودیتهای ژئومورفولوژیک موجود در جهات مختلف توسعه شهر اراک مشخص و درنتیجه مناسبترین محور برای توسعه آینده شهر تعیین گرد د، و با استفاده از وزن دهی رتبه ای ساده به اولویتبندی پارامترهای مهم ژئومورفولوژی در محدوده موردمطالعه پرداختهشده است؛ شیب، پوشش اراضی و فرآیندهایآنتروپیک، بیشترین نقش در توسعه شهر داشتهاند. نتیجه تحقیق نشان میدهد که شهر اراک برای توسعه آتی در تمام جه ات با محدودیتهای مختلف ژئومورفولوژیک مواجه بوده، اما فرآیندهای مربوط به شیب و پوشش اراضی مهم ترین فرآیندهای محدودکننده توسعه شهر محسوب میشوند؛ و بیشتر این محدودیتها در جنوب و جنوب غرب و کمترین آنها در شمال شرقشهر وجود دارد. بنابراین با توجه به لزوم توسعه شهر و محدودیتهای جدی که در جهات دیگر برای گسترش شهر اراک وجود دارد، در حال حاضر بهطور نسبی مناسبترین جهت برای توسعه، زمینهای واقع در شمال شرقی شهر میباشد

ژئومورفولوژی شهری، ژئومورفولوژی کاربردی، ژئومورفولوژی و برنامه ریزی شهری، اراک