بررسی مراحل گسترش و شکل گیری حاشیه نشینی شهر تبریز در سه دهه اخیر

مفهوم حاشیه نشینی از مباحثی از استان به طبع گسترش شهرهای بزرگ در دهه های گذشته در تمامی کشور های جهان بخصوص کشور ایران به عنوان یک معضل شهری مطرح شده است . پدیده حاشیه نشینی از ابعاد گوناگون قابل بررسی بوده و دلایل توصعه آن در وابستگی به عوامل گوناگون دیده می شود . از حاشیه نشینی به عنوان نوعی شیوه زندگی نام برده می شود که نسبت به سه شیوه ی رایج زندگی یعنی شهری ، روستایی و عشایری متفاوت بوده و با ویژگی های اقتصادی و اجتماعی مخصوص به خود بافت فیزیکی معینی را به وجود می آورد . حاشیه نشینان در معنای عام کسانی هستند که در محدوده ی اقتصادی شهر ساکن هستند ولی جذب اقتصاد شهری نشده اند . افزایش روز افزون جمعیت و گسترش جغرافیایی تبریز در کنار عدم توازن توصعه شهری باعث شده تا هم اکنون بیش از 450 هزار نفر حاشیه نشین بصورت نامناسب ،در خانه های غیر ایمنی در کلانشهر تبریز زندگی کنند که این تعداد تقریبا یک سوم جمعیت و یک چهارم سطح این کلانشهر است و بی شک این معضل باید به صورت جدی پیگیری شده و سعی در طرح ریزی برای جلوگیری از این معضل شود . وضعیت حاشیه نشینان شهر تبریز به گونه ای نیست که بتوان به آن بی اعتنایی کرد . رفع معضل حاشیه نشینی در شهر تبریز مستلزم ایجاد تحولات ساختاری در سطح استان است . بی کاری مهاجران منجربه توسعه ی شغل های کاذب و افزایش تنش های اجتماعی و فعالیت های مخل آسایش و امنیت اجتماعی و در نهایت موجب افزایش آسیب های اجتماعی می گردد . در این مقاله در پی بررسی عوامل شکل گیری و توسعه حاشیه نشینی شهر تبریز برآمده و از ابعاد گوناگون ارزیابی گردیده است . آنچه که از نتیجه مطالعلت بر می آید قبل از هر گونه اقدام برای بهسازی و نوسازی این مناطق مناسب ترین طرح ها در جهت کنترل و جلوگیریاز گسترش آن دیده می شود .

Keywords:

حاشیه نشینی , شکل گیری حاشیه نشینی , شهر تبریز , بعد از انقلاب