حجت الله رشیدکلویر - استادیار، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه محقق اردبیلی
زهرا حاتمی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه محقق اردبیلی

وجود انسان به عنوان مهم ترین عامل معنا دهنده به مکان محسوب می شود و بر این اساس انسان در اثر پیوند و ارتباط با مکان ، خود را جزئی از مکان می داند و بر اساس تجربه های خود از نشانه ها، معانی ، عملکردها و شخصیت ها تصویر ذهنی از آن مکان برای خود می سازد و مکان برا ی او قابل درک و فهم می شود. بنابراین انسان و مکان دو جزء غیرقابل تفکیک هستند و هویت ، همان حلقه اتصال میان این دو جزء می باشد. کسب هویت مطلوب و اصیل و رهایی از هویت های بحرانزا و بحران هویت از دغدغه های تاریخ انسانیت و فرهنگ های انسانی بوده است. به تأکید می توان گفت انسان به آن دلیل انسان است که موجودی هویت ساز و خواستار هویتی آرمانی است. اما هویت در انسان در صورتی احراز میشود که بین آنچه او در ذهن دارد و عینیت موجود (فضا) وحدت وجود داشته باشد. به عبارتی دیگر هویت هنگامی تجلی پیدا می کند که ارتباط طبیعی و منطقی بین انسان و محیط اطرافش حاصل شده باشد. این ارتباط و احساس تعلق خاطر به وجود نخواهد آمد مگر آنکه انسان قادر به شناخت عمیق محیط و تشخیص آن بوده و توان درک تمایز آن نسبت به محیط های دیگر را نیز داشته باشد و بداند در چه زمانی و به چه صور تی پاسخ مناسبی به کنش های انجام یافته در آن محیط بدهد. این مقاله بر آن است تا در پی تعریف هویت به عنوان امری دو طرفه، فرآیند هویت یابی انسان در فضای معمار ی را تشر یح کند. بد ین منظور ابتدا تعریفی مختصر از هویت در معماری ارائه خواهد شد. بعد از آن و پس از توضیح مفهوم هویت و فرآیند هویت یابی، به تشریح فرآیند هویت یابی انسان در فضای معماری پرداخته خواهد شد.

انسان ، محیط انسان ساخت ، هویت ، این همانی