علی صرافی نیک - دانشجوی دکتری تخصصی معماری- هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد هریس

فضا از مهمترین مولفه ای شکل دهی به ساختار معماری می با شد از این رو مجموعه عواملی که بر کیفیت و کمیت فضا تاثیر گذار می با شند همواره مورد توجه معماران ومحققان این رشته بوده است. در این راستا نمادها و نشانه ها به عنوان عناصری که دارای بار معنایی و مفهومی بوده و دارای قابلیت انتقال معنا از اثر به مخاطب را دارا می باشند همواره مورد توجه بوده است. اما در پژوهشهای معماری این موضوع و حیطه های اثر گذاری نماد ها و نشانه ها و نحوه تاثیر گذاری آن بر معماری کمتر مورد بررسی قرار گرفته است . بررسی ها نشان می دهد که این عناصر به صور و اشکال گوناگون در لایه های مختلف معماری نمود یافته و فضا را تحت تاثیر خود قرار می دهند . آنچه در این میان باعث اهمیت یافتن جایگاه نماد و نشانه در معماری می گردد، نقش آنها در انتقال معانی و مفاهیمی است که در ورای آنها مستتر بوده و وابسته به بستر فکری و فرهنگی مکانی است که در آن ظهور یافته اند. لذا، این مقاله چالشی است تا با ماهیت استقرایی و نگرش کیفی خود به برر سی نقش نمادها در فضای معماری و هویت بخشی به آن بپردازد. در این راستا ابتدا، نقش این عناصر در هویت بخشی به معماری مورد کاوش قرار گرفته و سپس نحوه تفسیر چیستی و کیستی اثر را در قالب نمادها و نشانه های موجود در اثر بیان می دارد و در نهایت، با تحلیل استنتاجی و با ذکر دلایل و مضامین مختلف بر این نکته تاکید می ورزد که نمادها می توانند به عنوان مولفه هایی هویت بخش به اثر معماری مطرح گردند به شرطی که بصو رت آگاهانه و با در نظر گرفتن مفاهیم جاری و تداوم یافته در فرهنگ و دربعد زمان در معماری مطرح گردند.

نماد ، نشانه ، معماری ، هویت ، فرهنگ