نسترن احمدی مرند - دانشجوی کارشناس ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
لیدا بلیلان اصل - استادیار دانشکده معماری و هنر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

با بوجود آمدن شرایط جدید اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در دوران جدید، اوقات فراغت به عنوان یکی از محورهای مهم زندگی مطرح شده است و کیفیت گذران آن اهمیت بیشتری یافته است. امروزه مراکز و فضاهای خرید در شهرها فضاهایی هستند که تنها عرصه ی خرید اقتصادی جهت رفع مایحتاج مادی و معیشت روزمره خریداران به شمار نمی آیند، بلکه عرصه ای برای گذران فراغت و مصرف فرهنگی اند. از طرف دیگر اهمیت موضوع اوقات فراغت و چگونگی گذراندن آن به این خاطر است که میزان تأثیر پذیری افراد در لحظات فراغتی بسیار زیاد است و به همین دلیل نحوه سپری شدن این اوقات در شخصیت افراد موثر است و از آنجا که تک تک افراد تشکیل دهنده جامعه هستند، چگونگی شخصیت و تفکرات آنها در جهت سلامت حیات جامعه، حائز اهمیت است. این موضوع اهمیت پرداخت به هر فضایی که برای گذران اوقات فراغت مورد استفاده ی شهروندان قرار می گیرد را روشن می سازد. مقاله حاضر با نشان دادن اهمیت اوقات فراغت و ارتباط تنگاتنگ گذران اوقات فراغت به صورت فعال در فضاهای خرید شهری به بررسی عوامل موثر بر کیفیت فضایی این مراکز خرید می پردازد. نتایخ نشان داد عواملی چون موقیت استقرار مرکز خرید، دسترسی به آن، در نظر گرفتن عواملی که موجب پویایی فضا و تنوع بصری آن می شوند همچون رنگ، نور، بهره گیری از فضاهای سبز و ادغام فضاهای باز و بسته و ... توجه به نظم بصری و ابعادی در طراحی این مراکز در بهبود کیفیت فضایی آنها نقش مهمی ایفا می کند.

اوقات فراغت ، مراکز خرید ، کیفیت فضایی