طاهره برقی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری
هانیه صناییعیان - دکترای معماری،مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب

معمار هنگام طراحی یک فضا از عناصر و مولفه های مختلفی برای انتقال اهداف خود به کاربر بهره می گیرد.کاربر نیز هنگام حضور در یک فضا به شکل ناخود آگاه از حواس پنج گانه خود استفاده کرده تا مفاهیم مورد نظر معمار را دریافت نماید.این مولفه های معماری از راه های مختلفی می توانند به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم بر روی روح و روان انسان ها تاثیرگذارباشند و همچنین می تواند بر روی فعالیت ها و رفتار های محیطی انسان در هنگام حضور در یک فضا موثر باشد.مولفه ها در فضاهای مختلف بنا به کاربری های مختلف و انگیزه انسان از حضور در آن فضا و یا حتی ساعت حضور تاثیرات متفاوتی بر انسان خواهند داشت .این مولفه ها زمانی که در یک فضای درمانی مطرح می شوند که مخاطبان آنها کودکان هستند از اهمیت بیشتری برخوردار می شوند.زیرا کودکان با حضور در این مکان اولین حسی که تجربه می کنند حس ترس و استرس است. حال این مولفه ها در تشدید و یا کاهش این حس بسیار می توانند تاثیر گذار باشند.عدم استفاده و یا استفاده ناصحیح از رنگ ،نور،فضای سبز ،مبلمان و ... به عنوان مولفه های تاثیر گذار در فضاهای درمانی می تواند اثرات مخربی بر روی روحیه کودک داشته باشد.راهرو های بدون پنجره ،کریدورهای پرپیچ و خم ،محوطه های استرلیزه شده با بوی نامطبوع حسی از استرس و ناخوشایندی در فضا را به وجود می آورند و باعث افزایش فشار روانی و استرس در کودکان می گردد.پژوهش حاضر با استفاده از مطالعاتی در زمینه مراکز درمانی کودکان سعی به استخراج این مولفه ها و تاثیر روانی آن بر کودکان دارد. امید است نتایج حاصل از این پزوهش گامی جهت ارتقا فیزیکی و فضایی در ارتباط با طراحی مراکز درمانی در جهت افزایش رضایتمندی بیماران بردارد .

مولفه های معماری ، مراکز درمانی کودکان