الناز صمدپورشهرک - دانش پژوه دکتری معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، ایران
حسن ستاری ساربانقلی - استادیار گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی،واحد تبریز، ایران

در هر جامعه بشری، مجموعه ای از قوانین و اصول اخلاقی وجود دارد که در زندگی روزمره مردم بروز می کند. اسلام با برخورداری از یک ساختار اجتماعی و با مجموعه کاملی از اصول تمامی نژاد ها و طبقات اجتماعی و پیروان صلح جوی دیگر مذاهب را در بر می گیرد. منابع اولیه فقه (قرآن و سنت) در انتقال نظام ارزشی اسلام یا شریعت به حوزه معیار های برنامه ریزی و طراحی بر پایداری معماری محیط مصنوع نقش حیاتی داشته اند. از آغاز قرن بیستم قابلیت تطابق پذیری اسلام با فرایند نوگرایی در تغییرات عمیق اجتماعی، فرهنگی، تکنولوژیکی کشور های اسلامی، همواره مورد سوال و بررسی بوده است. پژوهش حاضر با هدف انتقال نظام ارزشی اسلام با بهره گیری از قانون و فقه اسلامی به حوزه معیار های برنامه ریزی و ساخت محیط و تاثیر آن بر پایداری معماری محیط مصنوع می باشد تا محیطی رضایت بخش برای زندگی مهیا گردد. تحقیق حاضر از دو بخش تحقیق و بررسی مطالعات تئوریک مربوط به بررسی قانون و فقه اسلامی و تاثیر آن بر پایداری معماری محیط مصنوع و نیز مطالعه عینی الگوی معماری محیط مصنوع شکل گرفته است. روش تحقیق برای بخش اول به شیوه توصیفی و بخش دوم تحلیلی- پیمایشی بوده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهدکه برای ساخت محیط پایدار تعاملی میان قانون و فقه اسلامی و فرایند برنامه ریزی و ساخت وجود دارد که ایدئولوژی ها، قوانین و فرهنگ های سنتی در بر گیرنده اصول و عقایدی هستند که زندگی پایدار بایستی بر اساس آنها استوار باشد و انسان می تواند مادامیکه آسیبی متوجه دیگران نشود، به طراحی و سازماندهی یا تغییر (ساخت محیط) بپردازد. با توجه به یافته ها امکان هماهنگ کردن اندیشه های نو بر اساس تاثیر قانون و فقه اسلامی، و همچنین هدایت الهی برای رسیدن به عدالت و برابری، اصلاح و بهبود، رفاه اجتماعی، صلح و نظم بر پایداری معماری محیط مصنوع امکان پذیر است.

قرآن کریم ، قانون و ققه اسلامی ، معماری پایدار ، معماری محیط مصنوع ، مساوات