تحلیل مقایسهای نظریه های اقتصادی مؤثر بر استفاده از منابع محیط زیستی

شتاب توسعه و فشار بیشازحد به محیطزیست جهان و ضرورت دستیابی به اهداف هر دو بخش رشد اقتصادی و حفاظت محیط زیست با توجه به نیازهای اجتماعی، در چند دهه اخیر رویکرد نوینی را جهت حرکت از محیطزیست اقتصادی بهسوی اقتصاد محیطزیستی پیش روی جهان پیشرفته قرار داده است. هدف از این رویکرد ایجاد آشتی میان طبیعت و اقتصاد بهگونهای است که اهداف پایداری بومشناختی و توسعه اقتصادی و اجتماعی به طور یکپارچه، هماهنگ و همزمان در قالب توسعه اقتصادی پایدار، محقق گردد. منابع طبیعی و محیطزیستی بخشی از نهاده های فرایند تولید کالاها و خدمات محسوب میشوند و با توجه به محدودیتهای سیستمهای طبیعی از جمله محدودیت مهیایی منابع و محدودیت جذب پسماندهها، تفکرات و انگارههای علمی و نوع نگاه به این منابع در بخش اقتصاد میتواند تأثیرات قابل توجهی بر کارایی بهکارگیری و بهره وری این منابع داشته باشد. در این نوشتار کوشش شده است، ضمن بازبینیای بر روند دگرگونیهای نظری مربوط به شکلگیری دیدگاههای اقتصادی کارآمد بر دگرگونیهای طبیعت، با تاکید بر نظریههای اقتصاد رفاهی نئوکلاسیک، اقتصاد محیطزیست و اقتصاد بومشناختی، تأثیرات محیط زیستی آنها از راه تحلیل مقایسهای ویژگیها، اشتراکات و تمایزهای مربوطه موردبررسی قرار گیرد و در پایان، به تحلیلی درباره چگونگی شکلگیری انگاره (پارادایم) اقتصاد سبز، به عنوان تفکر اقتصادی نوظهوری که در سالهای پسین با افزایش توافق قابل توجهی در عرصه بینالمللی روبرو گردیده، پرداخته شود.

Keywords:

توسعه اقتصادی پایدار , رفاهی نئوکلاسیک , اقتصاد محیطزیست , اقتصاد بومشناختی , اقتصاد سبز , منابع محیط زیستی