مرتضی صدیق - دکترای معماری، عضو هیات علمی موسسه آموزش عالی دیلمان، لاهیجان
معصومه حیدرپور شادهی - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، موسسه آموزش عالی دیلمان، لاهیجان
میمنت رجبی مقدم لیموئی - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، موسسه آموزش عالی دیلمان، لاهیجان

هدف این بحث عنوان نظریه های شاخص شکل گیری محله و بررسی مفهوم ونقش محله در شهر نشینی ایرانی و واحدهمسایگی در شهر سازی معاصر غرب است، همچنین تطبیق ان روش ها و الگوها در محله انتخاب شده می باشد. ضرورت تحقیق به آن دلیل است که علیرغم اهمیت جایگاه محله و تاثیر آن در ساختار فضایی و اجتماعی شهرسازی سنتی ایران، در طرح های توسعه شهری معاصر کشورمان از الگوی واحد همسایگی غربی استفاده می شود. روش تحقیق مقایسه تطبیقی است، که پس از تحلیل مفاهیم محله و واحد همسایگی، به بررسی اصول بکار رفته در محلات با استفاده از بررسی دو مطالعه موردی پرداخته شد. نتایج نشان دهنده ی آن است که: 1)تفاوت بنیادینی در پیدایش و شکل گیری مفهوم محله در شهر نشینی ایرانی و واحد همسایگی غرب وجود دارد که می توان اولی را قلمرویی اجتماعی برای سکونت و دومی را قلمرویی کالبدی برای برخی مفاهیم اجتماعی دانست، 2) محله سنتی ایرانی در زمینه اصول طراحی، کامل ترو دارای انعطاف پذیری بیشتری نسبت به واحد همسایگی است.

نظریه شناسی، محله، واحد همسایگی، شکل گیری، محله، کالبد محله