محسن شایسته بقال رضا زاده - موسسه آموزش عالی فردوس، گروه معماری و هنر ، مشهد ایران
نگین بارشادت - پژوهشگر دوره دکترا رشته جغرافیا، گرایش برنامه ریزی شهری، پژوهشگاه شاخص پروژه اصفهان
کاظم خراسانی - موسسه آموزش عالی فردوس، گروه معماری و هنر، مشهد

در دهه اخیر، آپارتمان نشینی و سکونت جمعی به شدت در شهرهای مختلف ایران، بخصوص در کلان شهرها، بصورت امری متداول دیده میشود و در توسعه شهرها، با افزایش بهای زمین و مسائل خاص شهری، گریزی از زندگی در طبقات نیست. ازآن جمله میتوان به تضعیف تعاملات اجتماعی در آن شهرها اشاره نمود. همسایگانی که ندرتأ با یکدیگر آشنا میشوند ودر مقایسه با زندگی در خانه های تک خانوار محلات گذشته، درسطح پایین تری از روابط اجتماعی هستند.از این رو با پایین آمدن سطح سلامت اجتماعی در خانواده ها نیاز به تجدید نظر در این وادی دیده میشود. بخصوص اینکهچنانچه صحبت ازسکونت اقشارکم درآمد باشد شرایط به گونه ای سخت تر خواهد بود. چرا که ما باید تا جایی که میتوانیم هم برای ساخت پروژه هزینه را پایین بیاوریم و هم اینکه طراحی به گونه ای باشد که در آینده نیز برای این اقشار از لحاظ هزینه مناسب باشد. مواردی را باید در نظر گرفت مثلا اینکه این اقشار توانایی پرداخت هایی از قبیل سرایدار و نظافتچی برای تمیز کردن محوطه و ورودی واحدها و راهروها وپله هاو… را ندارند. ضمنا به دلیل اینکه این خانه ها به صورت آپارتمان هستند و تعداد افراد زیادی در این محوطه رفت و آمد دارند امنیت این واحدهااز اهمیت زیادی برخوردار است ولیاین ساکنین توانایی پرداخت هزینه برای نگهبان نخواهد داشت.تاکید این مقاله بر برجنبه اجتماعی توسعه پایدار در سکونتگاهها می باشد. این مقاله در نظر دارد ، با مطالعه دروضعیت فعلی سکونتگاههای جمعی در ایران و جنبه اجتماعی توسعه پایدار ،تلاش بر بالا بردن سلامت اجتماعی، بر اساس دو ایده کلی نماید: اول بالا بردن امکان تعاملات اجتماعی بین ساکنین و دوم افزایش فرصت های ساکنین برای برقراری روابط اجتماعی در سطوح بالاتر. در گسترش و عملی نمودن هر دو این ایده ها، تمهیدات خاصی در طرح بناهای مسکونی ، لازم به نظر می رسد. از آن جمله است افزایش فضاهای عمومی درپلان های طبقات و ایجاد فضاهایی برای برقراری تعاملات اجتماعی هر چه بیشتر البته باید توجه داشت این مسئله با خصوصی سازی )که در نتیجه ایجاد حس مالکیت و حسمسولیت را به دنبال دارد( اشتباه نشود . در نهایت در مقاله در دست، هدف نهایی افزایش تعاملات اجتماعی در مجتمع های مسکونی به سوی ارتقای سلامت اجتماعی و ارتقای جوانب اجتماعی توسعه شهری پایدار در ایران است

مجتمع مسکونی، افشار کم درآمد، آپارتمان نشینی، سلامت اجتماعی، توسعه پایدار