نگین قانع پور - دانشگاه آزاد رودهن
ملیکا کیوانی نژاد - دانشگاه آزاد رودهن

معابر محله سرخاب علاوه بر سازگاری با اقلیم، محیط،انطباق با شیوه اعتقادی و روش زندگی ساکنان،با تعیین حریم بین محلات و پلاک های مسکونی در جهت برقراری امنیت و آسایش،سرزندگی طراحی شده،فرم ارگانیک و منعطف داشته و به دلیل قرار گیری در کنار دروازه به عنوان دروازه ورود به بازار شهر باکاربری فرا محله ای در رونق اقتصادی و توسعه شهر سهیم بوده اند.بافت مسکونی سرخاب، توسط گذر اصلی یاب سرخاب، کوچه، واشدگاه، ساباط، میدانچه(بازارچه سرخاب و تکیه حیدر) به یکدیگر و محلات همجوار ششگلان، باغمیشه، شتربان و بازار اصلی مرتبط می شد که در ایجاد هویت و پویایی محله نقش مهمی داشتند. با ورود مدرنیته و خودرو، دگرگونی نظام شهرسازی و معماری سنتی، بافت ارگانیک سرخاب در نتیجه درک نادرست از اصول معماری و شهرسازی مدرن دچار صدمات جبران ناپذیری شد. با پیاده کردن نظام جدید بر روی بافت سنتی، تعریف کوی، خیابان فرعی ،گذرهای ماشین رو، خیابان های جمع و پخش کننده در محله و همسایگی آن بافت، تخریب شده و تعریض معابر، تفکیک پلاک ها و تغییر کاربری ها باعث ارائه فضایی با هویت جدید، ناهمگون و آشفته در محله گردید که نه تنها قادر به پاسخ گویی به نیازهای محله نیست بلکه ارتباط و نقش آن با کلیت شهر در جهت رونق شهری بسیار کم رنگ شده است. در این مقاله با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به مطالعات میدانی، تاریخی به معرفی و تعیین نقش معابر و عناصر محله ای در توسعه محله و مقیاس وسیع تر شهردر گذشته پرداخته، روند تغییرات کالبدی-کاربردی معابر با اعمال استانداردهای جدید بررسی شده و با معرفی ویژگی های جدید حاصل از این انطباق، اقدامات و تصمیمات اجتماعی، فرهنگی، کالبدی و ترافیکی با وجود پتانسیل های محله و استفاده از این عناصر جهت رونق و باز گرداندن حیات پایدار شهری و محله ای به محدوده با احیاء نقش معابر ارائه و پیشنهاد گردید.

معابر محله ای، رونق و توسعه پایدارشهری، تصمیمات اجتماعی-فرهنگی، اقدامات کالبدی-ترافیکی