حامد حیاتی - مدرس کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد
مهسا سپهوند - دانشجو کارشناسی ارشد/دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد

باتوجه به اینکه بناهای مسکونی در دوره قاجار دارای نماهای ساده ای بوده اند، ولی از پی سازی و اسکلت سازی مقاومی برخوردار بوده اند. دراین بناهای بیرونی و اندرونی آنها دارای طرح دلباز همراه با رعایت اصول ارتباطات و محرومیت، باتوجه به مسائل فنی همچون پی سازی، اسکلت سازی، ضدزلزله، فاضلاب، آبرسانی، نماسازی با پدیده های مقاوم هنری ومتصل به بنا وهمچنین ارزش هایی از هنر وابسته به معماری-ایرانی دیده می شود. هدف ما نشان دادن و تاثیرآرایه ها و تزئینات در دوره قاجار بوده که بیان کننده تاثیر نقاشی ها و مضامین متنوع درآن دوره است که متناسب با موضوع های هریک به شیوه های متداول وگاه متاثر از نقاشی غربی کار شده اند. برخی نیزکه الهام گرفته از فرهنگ- بومی و سنتی ایرانی می باشد، از دقت و ظرافت بیشتری در اجرابرخوردار هستند. ماحصل این شناخت، تکمیل اجزایی از تاریخ هنر- نقاشی و فن شناسی و بهره گیری ازآن برای حفاظت و مرمت بهترآثار مربوطه همراه با حفظ ویژگی اصالت آنها را درپی دارد. پرسش های اصلی این تحقیق بدین شرح می باشند:1)چگونگی وارد شدن پدیده نقاشی به خانه های ایرانی؟2)آرایه ها و تزئینات بیشتر درکدام قسمت خانه ها کاربرد داشته اند و بر آن فضا تاثیر گذاشته اند؟هدف ما از این تحقیق این موضوع است که بتوانیم جایگاه آرایه ها و تزئینات را دراین بناها، از نظر زیباشناختی و باتوجه به دورهای کهبیان شد مورد بررسی قراردهیم. روش تحقیق این مقاله بصورت توصیفی و تحلیلی است و نمونه موردی که برای بررسی انتخاب گشته است عمارت بیرجندی ها واقع در شهرستان بروجرد می باشد. روش گردآوری اطلاعات، مشاهدات و بررسی میدانی است و برخی اطلاعات از طریق اسنادی(کتاب و مقالات)جمع آوری شده اند. نتایج این پژوهش دربردارنده این موضوع است که آرایه ها و تزئینات در دوره قاجار چه تاثیری براین خانه ها داشته است و همچنین چه جایگاهی را در خانه های سنتیایرانی برای خود پیدا نموده است.

دوره قاجار ،سبک قاجار، هنر ایرانی ،معماری ایرانی ،سنت ایرانی