اردشیر قاسم زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده دفاع سایبری دانشگاه امام حسین(ع)
مجید غیوری ثالث - استادیار گروه کامپیوتر دانشگاه امام حسین(ع)

در فرماندهی و کنترل عملیات سایبری، مولفه آگاهی از وضعیت عملیات سایبری نقش اساسی داشته و جزء الزامات مرحله مشاهده که یکی از مراحل چهارگانه حلقه بوید است، میباشد. از طرفی ارزیابی و تعیین اثربخشی عملیات سایبری یکی از مولفه های اساسی آگاهی از وضعیت عملیات سایبری است. ولی عواملی چون پیچیدگی فضای سایبر، عدم قطعیتی بودن آن و عدم وجود حساس های معتبر و دقیق موجب ایجاد چالشهای اساسی در ارزیابی و مشاهده اثربخشی حملات سایبری در حوزه فرماندهی و کنترل سایبری میگردد. توانائی ارزیابی میزان اثربخشی، امکان کنترل واضح و دقیق صحنه نبرد جاری را به فرماندهی و کنترل سایبری میدهد. اثر و پیامد غایی حملات سایبری برخلاف دیگر حملات، فقط به تاثیر فیزیکی و فناورانه محدود نمیشود. بلکه این نوع حملات دارای اثر وضعی و پیامد شناختی نیز هستند. لذا جهت ارزیابی تاثیر فیزیکی/فناورانه و شناختی این نوع حملات، نیاز به شاخصهای کمیتی دقیق و جامع میباشد. بدلیل چند حسگری بودن ارزیابی میزان اثربخشی این نوع حملات، و تطبیق این ساختار با اصول و دکترین عملیاتتاثیرمحور و جنگشناختی، در این مقاله سعی میشود بااستفاده از اصول حوزه شناختی و عملیات تاثیرمحور، میزان اثربخشی حملات سایبری بر حوزه قربانی را از حیث فناوری و شناختی مدلسازی گردد

آگاهی وضعیتی، حملات سایبری، ارزیابی اثربخشی، جنگشناختی و تاثیرمحور