امیر محمدی نژاد - دانشگاه آزاد اسلامی واحد آبادان
فرنگیس اصل مشتاقی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد آبادان

روشنایی و نور یکی از مهم ترین شکل ها و تجلیات هستی به شمار می آید که همواره نقش اساسی در حیات زیستی ، اجتماعی و فرهنگی جوامع گوناگون داشته است و در آثار فرهنگی و هنری و همچنین در آثار و فضاهای معماری به صورت های گوناگون بازتاب یافته و از عوامل مهم در شکل گیری و چگونگی این فضاها نیز بوده است. معماران با آگاهی از این نقش نور برای ایجاد هماهنگی و تناسب و زیباتر جلوه دادن آثارشان بسیار بهره برده اند. در فرهنگ ایرانی نور همواره نمادی از عالم ملکوت و معنا بوده است. این اعتقاد که نور چون پلی است میان عالم معنا و ماده درمعماری نیز تأثیر خود را گذاشته است. معماران با تسخیر نور و هدایت آن از طرق مختلف به داخلبنا محیط داخل و خارج را به این شیوه به هم پیوند می دادند. در معماری سنتی ما ، معماران با استفاده از عناصر ساده نوآوری های بدیعی را از نظر فضا و زیبایی آن به وجود آورده اند. در این مقاله ضمن پرداختن به زیباشناسی نور در معماری اسلامی به بررسی مصادیق استفاده از آن درمعماری گذشته این سرزمین می پردازیم

نور ، زیبایی شناسی ، معماری ایرانی ، معماری اسلامی ، زیبایی