سجاد رضایی - عضو هیات علمی دانشگاه، دانشکده ی مهندسی عمران، موسسه ی آموزش عالی پویش، قم، ایران.
هادی کاربخش راوری - مدرس مدعو دانشگاه آزاد اسلامی ،واحد کرمان ،گروه عمران ،کرمان ،ایران و دانشگاههای علمی کاربردی -استان کرمان

سرعت حفاری تونل ها تحت تأثیر عوامل متعددی با کاهش روبرو می گردد. در بسیاری از موارد زمان تکمیل پروژه های تونل سازی به طور بارزی کمتر تخمین زده می شود. این امر عدم انجامارزیابی عوامل تأثیرگذار بر سرعت حفاری تونل می باشد. این عوامل شامل تنوع در شرایط زمین،کار و مشکلات زمین شناسی، کیفیت مدیریت و مشکلات مدیریتی و انواع مختلف بروز حوادث و توقف کار می باشد. اولین عامل خیلی مهم است زیرا برای انواع مختلف شرایط زمین، سرعت پیشبرد )بهره برداری( تونل متفاوت است. برای مثال سرعت تونلسازی در شرایط نامناسب زمین شناسی خیلی پایین است. بعلاوه براساس شرایط زمین، روش های مختلف حفاری برای بهینه سازی روند کار بکار می رود بطوریکه سنگ حفاری شده طی دوره زمان اتصال یا زمان سکون، نگه داری شود. تغییرات متعدد در شرایط زمین، سرعت تونل سازی را به شدتتحت تأثیر قرار می دهد زیرا نه تنها نگه داری بلکه روش حفاری نیز نیاز به تغییر دارد. دومین عامل مؤثر مربوط به شرایط مدیریتی می باشد. تجربه گذشته، از این قرار است که مدیریتضعیف خیلی بیشتر از شرایط ضعیف و نامناسب بودن سنگ تأثیر منفی دارد. عامل سوم به توقف کار یا از کارافتادگی پروژه در هر مرحله از عملیات تونل سازی اشاره می کند. این توقف هابه طور تصادفی تاخیراتی ایجاد می کنند. بر همین اساس در این مقاله بر طبق جدیدترین پژوهش های جهانی، به بیان عوامل مؤثر بر سرعت تونلسازی و بیان راهکارهایی جهت کنترل زمان پروژه پرداخته خواهد شد.

تونل سازی، سرعت حفاری، عوامل مؤثر، زمان پروژه