فاطمه راستی - دانشجوی کارشناسی ارشد آب و هواشناسی، دانشگاه یزد
کمال امیدوار - استاد، دانشگاه یزد

هدف از انجام این پژوهش، تعیین فصول اقلیمی شهر سبزوار است. و از مجموعه داده های روزانه و ساعتی پارامترهای حرارتی در قالب 21 متغیر در دوره آماری 30 ساله ( 1977 تا 2007 ) استفاده گردیده است. ابتدا پایگاه داده ای، از متغیرهای مورد بررسی در نرم افزار spss ایجاد شد. با توجه به این که هدف از این پژوهش گروه بندی بود، ماتریس داده ها با آرایش P تهیه گردید. آرایش P، آرایشی است از ماتریس پایگاه داده که در آن سطرها را زمان و ستون ها را عناصر اقلیمی تشکیل می دهند. سپس میانگین دراز مدت روزانه متغیرهای اقلیمی در دوره مورد مطالعه، برای هریک از روزهای سال محاسبه گردید. و همه سری ها به نمرات استاندارد (Z) تبدیل گردید. در نهایت، اجرای تحلیل خوشه ای بر روی ماتریس استاندار شده با محاسبه فاصله به روش اقلیدس و ادغام به روش وارد نشان داد، که چهار فصل اقلیمی متمایز و متفاوت از فصل تقویمی، بر سبزوار حاکم است. این تحلیل نشان داد که دمای سبزوار، از نظر زمانی، به 4 فصل قابل تفکیک است. فصل سرد شامل یک دوره 4 ماهه متوالی با میانگین دمای 7/2 درجه، فصل گرم دوره ای دو ماهه با متوسط دمای 23/3 درجه، فصل معتدل دوره ای 2/5 ماهه با متوسط دمای 16/9 درجه و فصل خیلی گرم، شامل یک دوره 3/5 ماهه متوالی با متوسط دمای 29/3 درجه است. شناسایی فصول دمایی از نظر زمان بندی گردشگری در سبزوار حائز اهمیت است.

تحلیل خوشه ای، دمای روزانه، فصول اقلیمی، سبزوار