میرنجف موسوی - دانشیار دانشگاه ارومیه، گروه جغرافیا
کاظم آمده - کارشناسی ارشد برنامه ریزی آمایش سرزمین، دانشگاه ارومیه

هدف این مقاله بررسی عملکرد شهرهای میانی خوی، بوکان،مهاباد و میاندواب در توسعه فضایی استان آذربایجان غربی و روش تحقیق « توصیفی-تحلیلی » است. برای بررسی نقش شهرها از روش ها و مدل های کمی استفاده شده است. مدل های جمعیتی نشان می دهند که شهرهای خوی، بوکان،مهاباد و میاندواب از توان کشش پذیری جمعیتی برخوردار بوده و بدون در نظر گرفتن آنها در شبکه شهری استان، عدم تعادل بیشتر می شود. مدل اقتصادی حکایت از آن دارد که خوی نقش خدماتی داشته و در بخش کشاورزی در دوره 1385 رشد پایین و در 1390 جزو فعالیت های پایه ای آن محسوب می شود و در بخش صنعت از رشد پایینی نسبت به دیگر بخش ها قرار دارد. شهر بوکان در بخش کشاورزی و صنعت رشد بالایی نسبت به بخش خدمات داشته و کشاورزی و صنعت جزو فعالیت های پایه ای آن محسوب می شود. بخش کشاورزی جزو فعالیت های پایه ای شهر مهاباد می باشد و بخش صنعت و خدمات جزو فعالیت های غیر پایه ای این شهر می باشد. مدل اقتصادی حکایت از آن دارد که شهر میاندواب نقش خدماتی داشته و بخش صنعت و کشاورزی جزو فعالیت های غیرپایه ای آن محسوب می شود. هم چنین شهرهای خوی،بوکان،مهاباد و میاندواب به ترتیب در سطح استان از لحاظ شاخص های اقتصادی (اشتغال) در رتبه دوم،سوم،چهارم و پنجم بعد از مادر شهر ارومیه قرار دارد. لذا این شهرها با توجه به نقاط قوت و فرصت های مناسب و تمایل شبکه شهری استان به سمت عدم تعادل در آینده می توانند در توسعه فضایی استان به عنوان مرکزیت خدماتی،کشاورزی و صنعتی سکونت گاه های بخش شمالی و جنوبی استان ایفای نقش کنند.

شهرهای میانی،توسعه فضایی،استان آذربایجان غربی