اکبر کیانی - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه زابل
سمیه پهلوان - دانشجوی کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه زابل

امنیت به عنوان یکی از نیازهای اساسی شهروندان در ساختارهای شهری به شمار می رود و از اهمیت ویژه ای برخوردار است. فضای شهری به عنوان حوزه ای عمومی در صورت ایجاد احساس امنیت علاوه بر آنکه آرامش را برای شهروندان به ارمغان می آورد. سطح تعاملات و فعالیت های اجتماعی را افزایش می دهد و در نهایت احساس مطلوبی است و رضایت محیطی را در شهروندان تقویت می نماید. در این پژوهش پس از بررسی مطالعات صورت گرفته. مبانی نظری مرتبط با منظر، منظر شهری با تحقیق در سه بعد ادراک،فعالیت و فرم در شکل گیری منظر مطلوب، مؤلفه های « حس مکان »، «هویت مکان»، «خاطره انگیزی»، «خوانایی و تصویری روشن از محیط »، «ادراک عمومی و لذت بصری »، «فرم و ریخت » به عنوان شاخص هایی برای سنجش احساس امنیت شهروندان با استفاده از شاخص های منظر شهری تعریف شده اند. روش پژوهش توصیفی-تحلیل است و از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی نظیر آزمون T ، همبستگی پیرسون، کروسکال والیس برای تحلیل و آزمون فرضیه های پژوهش استفاده گردید. نتایج پژوهش حاکی از این است که در کل ناحیه یک شهر زابل میزان احساس امنیت به طور متوسط به مقدار 2/817، یعنی در حد متوسط رو به پایین وجود دارد و به طور کلی دو مؤلفه حس مکانی با میانگین 3/14 و هویت مکانی با میانگین3/08 ، بیش ترین تاثیر را در این ناحیه داشته و مؤلفه های ادراک عمومی و لذت بصری و خاطره انگیزی بیش از سایر مؤلفه ها در اولویت افزایش سطح احساس امنیت در ناحیه یک مورد تاکید قرار گرفته است و باید این مؤلفه ها تقویت گردند. در پایان راهکارها و پیشنهادهایی برای افزایش احساس امنیت شهروندان ارائه گردیده است.

احساس امنیت،منظر شهری،ادراک بصری و عمومی،شهر زابل