مائده عربی - کارشناس ارشد معماری اسلامی ازدانشگاه هنراسلامی تبریز
فرخنده وحدتی - دانشجوی مهندسی معماری دانشگاه سمنان

باغ بهشت در قالب یک آرمان و غایت مادی و معنوی برای انسان بوده و در طول تاریخ،او در صدد پیاده سازی عناصر آن در عالم دنیوی خود بوده است.از طرفی،در یک دیدگاه کلی و رایج،باغ ایرانی پاسخی سرشار از مفاهیم عمیق بوده که هوشمندانه در کالبدی معمارانه تجلی یافته است. هدف این تحقیق،بازخوانی ویژگی های بهشت موعود در ادیان مختلف است و سپس چگونگی این بازخوانی در باغ ایرانی بررسی می شود.دو دین اسلام و مسیحیت چون نسبت به سایر ادیان دارای پیروان بیشتری در جهان هستند، به عنوان دو دین برتر الهی مورد بررسی قرار می گیرند.ابتدا ویژگی ها بطور کلی از قرآن و انجیل استخراج می شود و سپس این ویژگی ها با باغ ایرانی تطبیق داده می شود تا بررسی شود به چه میزان هماهنگ است.برای دستیابی به هدف فوق،ابتدا به صورت کلی تصویر بهشت در اسلام و مسحیت را بیان کرده و سپس به توصیف باغ ایرانی به عنوان نمونه زمینی بهشت موعود پرداخته و جمعا وجوه اشتراک این دو مقوله بیان می شود.در بدنه اصلی مقاله،مفاهیم اصلی را به صورت مجزا در بهشت قرآن و انجیل توصیف کرده و پیرو آن،نمود آن مفهوم در باغ ایرانی مورد بررسی و واکاوی قرار می گیرد.در انتها،با استناد به توصیفات قرآن و انجیل در باب بهشت موعود،به بازخوانی کالبدی-فضایی و انطباق این عناصر در باغ ایرانی و وجوه اشتراک باغ ایرانی و الگوهای بهشت آرمانی در دو مکتب اسلام و مسیحیت،پرداخته می شود. معمار ایرانی باغی را خلق کرده است که تمثیلی ذهنی و کالبدی از باغ بهشت قرآن و انجیل را ارائه می دهد.امید است که در طراحی های فعلی به ویژه در عرصه معماری منظر و محوطه سازی و طراحی شهری از این اصول و معیارها که در ادیان الهی نیز به آنها اشاره شده،متناسب با نیاز امروزین بهره گرفت. در مقاله حاضر،جمع آوری اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانه ای،روش تحقیق،توصیفی و تحلیلی است

باغ بهشت ، باغ ایرانی ، اسلام ، مسیحیت ، بهشت آرمانی