مروری بر نظریههای کیفیت و ادراک محیط در طراحی شهری

کیفیت یکی از مفاهیم محوری دانش و حرفه و طراحی شهری بوده و طبیعتاً از اهمیت نظری و عملی فراوانی برخوردار است. مبحث کیفیت از نظر عملی نیز به یکی از پرسشهای جدی بدل گردیده است. بسیاری ازمسئولین، دانشگاهیان و طراحان شهری حرفهای به شکل فزایندهای نگرانی خود را در مورد نبود طراحی شهری واجد کیفیت مطلوب در کشور ابراز نمودهاند؛ با این وجود، به واسطه ماهیت چند پهلو و فرار مفهوم کیفیت ، اتفاق نظر قابل ملاحظهای در دیدگاههای مطرح شده به چشم نمیخورد. چنین به نظرمی رسد که برای ایجاد فهم مشترک از مقوله کیفیت طراحی شهری به روشنگری و بسط نظری این مفهوم نیازاست. هدف از این نوشتار، تحقیق در مورد مفهوم کیفیت طراحی شهری ، مروری بر چارچوب نظری جهت مفهوم مزبور و بازشناسی و معرفی مؤلفههای سازنده آن است. این نوشتار از چهار بخش عمده تشکیل میشود. نخست، مفهوم محیط از نقطه نظر مطالعات روانشناسی محیط مورد بحث قرار میگیرد. سپس، مفهوم کیفیت و ادراک ازنظر حالت وجودی بررسی خواهد شد. آنگاه، مروری بر ادبیات و مهم ترین نظریه هایمرتبط با موضوع طراحی شهری خوب و کیفیتهای وابسته به آن ارائه خواهد شد. طبق چارچوب این مقاله، انسان دارای ارتباط تنگاتنگی با محیط است و همان گونه که ظریفتهای محیط تغییر میکند نوع ارتباط نیز تغییر مییابد لذا باید قبل از هر تغییر درمحیط تأثیرات آن در کوتاه و بلند مدت در نظر گرفته شود. به منظور تحلیل، محیط کالبدی به عنوان واحد مطالعه به عنوان مکانی جمعی - رفتاری مورد توجه قرار گیرد که سامانهای جمعی –فضایی راتشکیل میدهد

Keywords:

انسان , ادراک محیط , ادراک , روانشناسی محیط , طراحی شهری