مهرنوش کلانی مهابادی - عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی شهر
پروین قدوسی دهنوئی - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)
فروغ شهابی - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)

فساد به اعمال قدرت دولتی برای منافع شخصی اطلاق میشود. فساد نتیجه عوامل مختلف اقتصادی، نهادی، سیاسی، اجتماعی وتاریخی است. فساد زمانی به اوج خود میرسد که، نهادهای دموکراتیک ضعیف باشند و قوانین به درستی اجرا نشود و اراده سیاسی هم برای اجرا حاکمنباشد. به منظور مبارزه با فساد لازم است که ما نسبت به عوامل عمده تعیین کننده ی این پدیده چند بعدی اقتصادی اجتماعی فهم لازم و شناخت کافی را پیدا کنیم. مطالعات تجربی که بر عوامل فساد متمرکز شدهاند مبین آن است که، عوامل تعیین کننده فساد دارای دامنه وسیعی هستند. این مقاله با در نظر گرفتن نقش دموکراسی، ارتباط بین فساد و اندازه دولت را با استفاده دادههای متقاطع کشوری از دو گروه کشور( OECD و OPEC با شاخص توسعه انسانی مشابه) و با تاکید بر درآمدهای نفتی، برای دوره زمانی آزمون مینماید. به منظور بررسی اثرات درآمدهای نفتی بر فساد در گروه کشورهای منتخب، اثرات اندازه دولت، درآمدهای نفتی، تعرفه، حق اظهار نظر و پاسخگویی، ثبات سیاسی وتجارت بر روی شاخص کنترل فساد بررسی شده است. مدل مورد بررسی برای گروه کشورهای منتخب OPEC و OECD در دوره زمانی 2 012- 199 6 تخمین زده شده است. گروه کشورهای منتخب دارای شاخص HDI بالای 7.0 میباشند. یعنی از لحاظ توسعه انسانی در طبقه بالایی قرار گرفته اند.نتایج حاکی از اثر مثبت اندازه دولت حق اظهار نظر و پاسخگویی، تعرفه، ثبات سیاسی و تجارت و اثر منفی درآمدهای نفتی بر شاخص کنترل فساد در کشورهای منتخب اپک و همچنین اثر مثبت اندازه دولت،درآمدهای نفتی، حق اظهار نظر و پاسخگویی، ثبات سیاسی و تجارت و اثر منفی تعرفه بر شاخص کنترل فساد در کشورهای منتخب OECD می باشد.