فرزانه یعقوبی امیرآبادی - کارشناس ارشد فیزیولوژی گیاهی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور، گروه زیست شناسی ، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی نیشابور، ایران
اکبر صفی پور افشار - استادیارگروه زیست شناسی ،دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور
فاطمه سعید نعمت پور - استادیارگروه زیست شناسی ،دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور

به منظور بررسی تاثیر همزیستی قارچ های میکوریزا (Glomus intraradices)( Glomus mosseae) و فلزکادمیوم آزمایشی به صورت فاکتوریل بر میزان جذب و تجمع کادمیوم در گیاه ماش در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد.فلز کادمیوم در غلظت های 0، 50، 100 و 200 میلی گرم در کیلوگرم خاک خشک استفاده شد، پس از رشد گیاهان به مدت پنج هفته در خاک الوده ، میزان جذب و تجمع کادمیوم در گیاه ماش دراندام هوایی وریشه سنجیده شد .نتایج حاصلاز پژوهش حاضر ، نتایج نشان داد که با افزایش غلظت کلریدکادمیوم در محیط رشد ریشه، مقدار تجمع و جذب این فلز درریشه و اندام هوایی افزایش یافته است مقدار جذب و تجمع کلرید کادمیوم در ریشه بیشتر از اندام هوایی بود. نتایج نشان دادکه گیاه ماش در حضور قارچ میکوریزای G. intraradices نسبت به قارچ G. mosseae کلرید کادمیوم بیشتری را جذب نمود و این قارچ باعث افزایش مقدار جذب و در نهایت تجمع کلرید کادمیوم در گیاه ماش شد. غلظت هایکلریدکادمیوم بر مقدار جذب و تجمع کادمیوم در اندام هوایی نشان دهنده آن است که با افزایش مقدار کلرید کادمیوم مقدارجذب و تجمع فلز کادمیوم در اندام هوایی افزایش یافته است. غلظت های کلریدکادمیوم بر مقدار جذب و تجمع کادمیوم دراندام هوایی نشان دهنده آن است که با افزایش مقدار کلرید کادمیوم مقدار جذب و تجمع فلز کادمیوم در اندام هوایی افزایشیافته است .اثر قارچ میکوریزا بر مقدار جذب و تجمع کلرید کادمیوم در اندام هوایی بیانگرآن است که تیمارقارچ بر جذب وتجمع کلرید کادمیوم در اندام هوایی تأثیر معنی داری داشته است و در حضور قارچ G. mosseae میزان جذب و تجمع کلرید کادمیوم کاهش یافته است.اثر کاربرد همزمان قارچ میکوریزا و کلرید کادمیوم بر مقدار جذب و تجمع کادمیوم در اندامهوایی مشخص شد که کاربرد همزمان قارچ میکوریزا و کلرید کادمیوم بر مقدار جذب و تجمع کلرید کادمیوم در اندام هواییبیانگرآن است که با افزایش غلظت کلرید کادمیوم در هر دو نوع قارچ میکوریزا مقدار جذب و تجمع کلرید کادمیوم در اندامهوایی افزایش یافته است.اثر کلرید کادمیوم بر مقدار جذب و تجمع کادمیوم در ریشه بیانگرآن است که تیمارهای مختلفکلریدکادمیوم نشان دهنده آن است که با افزایش مقدار کلرید کادمیوم مقدار جذب و تجمع کلرید کادمیوم در ریشه افزایش یافته است .اثر قارچ میکوریزا بر مقدار جذب و تجمع کلرید کادمیوم در ریشه بیانگرآن است که بین دو قارچ میکوریزای G.mosseae و G. intraradices در حضور قارچ میکوریزای (G. intraradices) مقدار جذب و تجمع کلریدکادمیوم در ریشه افزایش یافته است. اثر کاربرد همزمان قارچ میکوریزا و کلرید کادمیوم بر مقدار جذب و تجمع کلرید کادمیوم در ریشه بیانگرآن است که با افزایش مقدارکلریدکادمیوم درحضور هر دو نوع قارچ میکوریزا مقدار جذب و تجمع کلریدکادمیوم در ریشه افزایش یافته است.

فلز کادمیوم، قارچ های میکوریزا ،گیاه ماش