مهرزاد ارجمند - کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، گروه مکانیزاسیون کشاورزی، شوشتر، ایران
منصور بهروزی لار - استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، گروه مکانیزاسیون کشاورزی، شوشتر، ایران
محمد منصوری فر - استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، گروه مکانیزاسیون کشاورزی، شوشتر، ایران
آرمین کهن - استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، گروه مکانیزاسیون کشاورزی، شوشتر، ایران

لوبیا به عنوان یکی از منابع تأمین غذای انسان دارای پروتئین در حد بالا، فسفر، آهن و فیبر بوده و فاقد کلسترول می باشد. لوبیا نقش مهمی در جهان به ویژه آمریکای مرکزی، آمریکای جنوبی و افریقا دارد. به منظور مقایسه اقتصادی روش های مختلف خاک ورزی در کشت ارگانیک لوبیا آزمایشی به صورت بلوک های خرد شده یا نواری با 4 تکرار انجام شد. تیمار خاک ورزی در سه سطح: 1-خاک ورزی مرسوم (گاو آهن برگردان دار) 2-کم خاک ورزی (خاک ورز مرکب) 3-بی خاک ورزی و تیمار نوع کشت در 2 سطح : 1-ارگانیک 2-غیر ارگانیک، انجام شد. در کشت ارگانیک از هیچ گونه مواد شیمیایی استفاده نشد بلکه کود دامی به میزان 20 تن بر هکتار اضافه شد. از سامانه آبیاری بارانی استفاده شد. نتایج نشان داد که در تیمار های خاک ورزی، خاک ورزی موسوم بیشترین عملکرد و با کم خاک ورزی در یک سطح آماری قرار داشتند. بی خاک ورزی کمترین عملکرد را داشت. در مقایسه دو نوع کشت، کشت غیر ارگانیک دارای عملکرد بیشترین نسبت به کشت ارگانیک بود. نتیجه این که خاک ورزی مرسوم غیرارگانیک با عملکرد 2.307 کیلوگرم برهکتار دارای بیشترین عملکرد و به دنبال آن کم خاک ورزی غیرارگانیک با عملکرد 2.252 کیلوگرم بر هکتار در رتبه دوم قرار داشت. بی خاک ورزی ارگانیک با 1.573 کیلوگرم بر هکتار کمترین عملکرد را داشت. از لحاظ هزینه های تولید نیز بی خاک ورزی ارگانیک به دلیل نیروی کارگری زیاد دارای بیشترین هزینه ها و خاک ورزی مرسوم دارای کمترین هزینه تولید بود. از نظر سود آوری نیز خاک ورزی مرسوم غیر ارگانیک به دلیل هزینه کم و درآمد کل بالا دارای بیشترین درآمد خالص و کم خاک ورزی غیر ارگانیک با اختلاف ناچیزی در رتبه دوم قرار داشت. بی خاک ورزی ارگانیک به دلیل هزینه زیاد و درآمد کم کمتر دارای کمترین درآمد خالص بود. ضریب انرژی تیمار بی خاک ورزی ارگانیک با 15l/ha دارای کمترین و خاک ورزی مرسوم غیرارگانیک با 220/5l/ha دارای بیشترین مقدار بودند.

ارگانیک، خاک ورزی، درآمد خالص، ضریب انرژی، لوبیا