فاطمه جمالی - گروه اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه خلیج فارس بوشهر

شماری از باکتری های فراریشه گیاهان که قادرند با مکانیسم های مختلف موجب تقویت رشد گیاه شوند را ریزوباکتری هایمحرک رشد گیاه (PGPR) می نامند. در این تحقیق چهار جدایه باکتری Pseudomonas fluorescens و یک جدایه باکتری Bacillus subtilis از نظر تولید سیدروفور و سیانید هیدروژن در شرایط آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار گرفتند و سپس تاثیر آنها بر افزایش رشد گیاهچه های لوبیا در گلخانه مورد مطالعه قرار گرفت. بذور جوانه زده لوبیا به مدت یک ساعتدر سوسپانسیون باکتری ها با غلظت (8)1x10 1 واحد تشکیل دهنده کلنی در میلی لیتر (cfu/ml) قرار داده و سپس کاشته شدند. در مراحل بعدی به گیاهچه ها سه بار و به فواصل یک هفته 20 میلی لیتر از سوسپانسیون باکتری افزوده شد. پس ازگذشت سه هفته تأثیر باکتری ها بر شاخص های رشدی گیاه شامل: وزن تر، خشک و وزن کل ریشه و شاخساره گیاه، طولساقه و ریشه و طول کل گیاه، میزان کلروفیل برگ، طول دمبرگ، حجم ریشه، قطر ساقه و طول و عرض برگ مورد اندازه گیری قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح کاملا انجام گرفت و داده ها با استفاده از نرم افزار SAS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج حاکی از این بود که همگی این باکتری ها قادر به تولید سیدروفور و سیانید هیدروژن در شرایط آزمایشگاهی بودند. آنالیز واریانس داده ها نشان داد که باکتری ها از نظر تأثیر بر شاخص های رشدی گیاهچه های لوبیا با یکدیگر اختلاف معنی داری در سطح 5% داشتند. نتایج مقایسه میانگین تاثیر باکتری ها بر رشد گیاهچه های لوبیا نشان داد که اغلب باکتری های مورد استفاده موجب افزایش فاکتورهای رشدی شدند، ولی از این میان دو جدایه B. subtilis B-J و P. Pf-76 fluorescens دارای تأثیر بهتری بر افزایش رشد گیاهچه های لوبیا در شرایط گلخانه بودند.

فراریشه، رایزوباکتری، شاخص های رشدی، سودوموناس، باسیلوس