صالحه چلونگر - اصفهان خیابان هزارجریب دانشگاه اصفهان دانشکده علوم گروه زیست شناسی
غلامرضا دهکردی - اصفهان خیابان هزارجریب دانشگاه اصفهان دانشکده علوم گروه زیست شناسی

؛.Fusarium. oxysporum Schlechtend یک ترکیب گونه ای غیرجنسی مهم و در میان قارچ های خاکزی موجود در هرنوع خاک و در سراسر جهان است که از لحاظ ریخت شناسی شامل نژادهای غیرقابل تمایز بیماری زا، غیربیماری زا وحتی سودمند می باشد. نژادهای بیماری زا موجب بیماریهای پژمردگی آوندی، زردی برگها و پوسیدگی ریشه در انواعگسترده ای از محصولات مهم از لحاظ اقتصادی می شوند .گوجه فرنگی (.Lycopersicon esculentum Mill) ازجمله محصولات مهمی است که توسط این قارچ تهدید می گردد. پژمردگی آوندی گوجه که در اکثرمناطق گوجه کاری دنیا شیوع دارد توسط فرم گونه هایی ازقارچ F. oxysporum به نام Lycopersici ایجاد می شود. دراین فرم گونه ژن هایی وجود دارندکه موجب ترشح پروتئین هایی به نام Secreted In Xylem) SIX) می شود که در حین آلودگی گیاه توسط قارچ به آوند چوبی ترشح می شود و باعث مسدود شدن آن و پژمردگی گیاه می گردد . تاکنون چندین ژن SIX در این فرم گونه شناسایی شده اند که ژن SIXI منحصر به فرد و حضورآن برای بیماری زایی دراین فرم گونه الزامی است . این ژن ها درفرم گونه های دیگر ازاین گونه )اکسیسپوروم( و گونه های دیگر این جنس )فوزاریوم( نیز ترشح میگردند. دراین مطالعه با ارزیابی حضور یا عدم حضور ژن SIXI درجدایه های فرم گونه لیکوپرسیکی از میزبان گوجه فرنگی در استان اصفهان بیماری زا بودن یا نبودن آن را مشخص ساخته و این خود قطعی می سازد که باید اقداماتکنترلی موثر اتخاذگردد به علاوه این نتایج دربرنامه های پرورش گیاه برای ارزشیابی یا کنترل مقاومت به بیماریدر برابر فرم گونه ها یا زیرگونه های بیماری زای خاص قابل استفاده است.

؛Fusarium. Oxysporum، نژادهای بیماری زا، فرم گونه، ژن SIX