عباس اکبرنیا - استادیار، گروه طراحی ماشین و مکاترونیک، پژوهشکده مکانیک، سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران
پیام معاونی - استادیار، گروه زراعت دانشگاه آزاد اسلامی شهر قدس

نیشکر گیاهی است که برای تولید و استخراج قند از ساقه آن در سطح وسیعدر مناطقی که دارای آب و هوای گرم و مرطوب باشد، کشت می شود. سطح زیرکشت نیشکر در ایران (استان خوزستان) حدود 80 هزار هکتار است. عمل کشت دراین مزارع در حال حاضر با دست و توسط کارگر انجام می گیرد. با توجه بهشرایط آب و هوایی، بافت و ساختار خاک مزارع کشور و نیز متفاوت بودنالگوی کشت در ایران، متأسفانه دستگاه های کارنده خارجی وارد شده قادر بهپاسخگویی شرایط زراعی مزارع کشور نبوده و نمونه های ساخت داخل نیز کهعموماً الگو برداری از روی نمونه های خارجی است، از کارآیی لازم برخوردارنشدند. بدین لحاظ ساخت دستگاهی که بتواند موضوع بالا آوردن قلمه ها ازداخل مخزن و تحویل آنها به لوله سقوط را به طور پیوسته، یکنواخت ومنطبق با شرایط آب و هوایی مزارع نیشکر در کشور انجام دهد، قابل تأملخواهد بود. در این تحقیق با مطالعه منابع و جستجو در اینترنت و همچنینبررسی میدانی مشکلات حاکم بر مزارع نیشکر و عدم کارآمدی ماشین های کارندهوارد شده و کپی کاری شده (بکسواد نقاله انتقال قلمه ها و باقی گذاشتنفضای کشت نشده در مزرعه) نسبت به ارائه مکانیزم جدید با قابلیت های ویژهبرای رفع مشکلات فوق الاشاره اقدام شده است. هدف از اجرای این پروژه طراحیو ساخت یک مدل آزمایشگاهی موزع مرکب به منظور استفاده در دستگاه هایکارنده نیشکر است. در این طرح بر عکس موزعه ای موجود که قلمه ها را بهصورت طولی میریزند، قلمهها به صورت عرضی (نردبانی) بر روی زمین (ردیفکشت) قرار می گیرند. موزع مذکور ساخته و پس از ارزیابی های لازم آماده نصبدر دستگاه های کارنده (ماشین کاشت) قلمه نیشکر می باشد. این عمل موجبکاهش مصرف قلمه در هکتار، ریزش یکنواخت و رویش یکسان قلمه ها، رفت و آمدکمتر ماشین در مزرعه و بهره وری بیشتر کارنده خواهد شد.

دستگاه موزع مرکب، قلمه نیشکر، کارنده نیشکر، مدل آزمایشگاهی، مکانیزاسیون کشت نیشکر