موسی پژوهان - دکترای برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران
بهمن محمدی - دانشجوی ارشد برنامه ریزی شهری،گروه معماری وهنر، دانشگاه علوم و تحقیقات قزوین

یکی از موضوعاتی که بیشتر شهرهای بزرگ جهان با آن دست به گریبان هستند،موضوع حوادث طبیعی است. با توجه به ماهیت غیر مترقبه بودن غالب حوادث طبیعی و لزوم اتخاذ تصمیم های سریع و صحیح و اجرای عملیات،مبانی نظری و بنیادی،دانشی را تحت عنوان مدیریت بحران به وجود آورده است. این دانش به مجموعه فعالیت هایی اطلاق می شود که قبل،بعد و هنگام وقوع بحران کاهش اثرات این حوادث و کاهش آسیب پذیری انجام می گیرد.با توجه به اینکه اصلی ترین نیاز آسیب دیدگان ناشی از زلزله داشتن یک سرپناه می باشد، ونمی توان بعد از وقوع زلزله ،سریعاً مکان های مناسب برای آسیب دیدگان زلزله راتهیه دید، بایدقبل ازوقوع چنین بحران هایی ،مکانهای مناسب از نظر (دسترسی به کاربریهای شهری داشتن امنیت ، دوری از مناطق مخاطره خیز و ...) رابرای آسیب دیدگان زلزله رافراهم کرد . بدین منظورپژوهش حاضر بر آن است تا مکانهای بهینه اسکان موقت آسیب دیدگان از زلزله های احتمالی را برای شهر زنجان مورد پیش بینی قرار دهد؛ به طوریکه درصورت وقوع سانحه زلزله،امکان برقراری سریع اردوگاه ها برای زلزله زدگان میسر شود.این امر بوسیله معیارهای مؤثر در امر مکانیابی اسکان موقت که از پیشینه مرتبط باتحقیق و با توجه به محدوده مورد مطالعه واطلاعات وداده های قابل دسترس گزینش گردید، اقدام به وزن دهی معیارها و شاخص های مورد مطالعه طبق نظرکارشناسان خبره مدیریت بحران و با استفاده ازمدل AHP و تکنیک مقایسه زوجی و نرم افزار ARC GIS جهت تولید لایه های هر معیار باتوجه به وزن مشخص شده هریک،بایکدیگرکه تلفیق شده وخروجی آن نقشه،پهنه بندی سطح شهرزنجان برای اسکان موقت سانحه دیدگان است گردید . نتایج نشان داده شده معیارهای دسترسی وخصوصیات مکانی موجود دربین سایر معیارها و استانداردهای مکان یابی مناطق مناسب جهت اسکان موقت آسیب دیدگان ازاهمیت بیشتری برخوردارند .

اسکان موقت، زلزله، زنجان،تکنیک AHP ،سیستم اطلاعات جغرافیایی