میلاد حجازیان - دانش آموخته کارشناس ارشد بیوشیمی، گروه زیست شناسی، دانشگاه پیام نور مشهد
سعید زیبائی - استادیاد موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی شعبه شمال شرق
نرگس غیور - دانشجوی دکتری فیزولوژی جانوری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
معصومه راعی - دانشجوی دکتری صنایع غذایی، دانشگاه فردوسی مشهد

دیابت بیماری مزمن غیرواگیر و یکی از شایع ترین بیماری های غدد است. استفاده از طب سنتی برای کاهش سطح گلوکز خون در بیماران دیابتی مورد توجه می باشد. بنابراین تقاضای زیادی برای تحقیق بر روی محصولات طبیعی با خواص ضد دیابتی وجود دارد. شیر شتر حاوی پپتیدهای شبه انسولینی با فعالیت ضد دیابتی می باشد. همچنین گندم یک ترکیب فیبری است که دارای سلولز، همی سلولز و لیگنین می باشد. از ترکیبات جانبی لیگنوسلولزی کاه می توان به گزیلوز، فرولیک اسید، ترکیبات اتری و استری، P_ کوماریک اشاره نمود. در این تحقیق 24 سر رت نر نژاد ویستار با وزن تقریبی 250 تا 280 گرم با استفاده از استرپتوزئوتوسین بمیزان 55 میلی گرم برای هر کیلوگرم وزنف دیابتی شدند. رت ها به چهار گروه کنترل سالم، گروه کنترل منفی (رت های دیابتی شده که درمانی روی آنها انجام نشد)، گروه کنترل مثبت (رت های دیابتی شده که روزانه 5IU/kg/B.w انسولین به صورت تزریق زیرجلدی دریافت می گردند)، گروه تجربی (رت های دیابتی شده همراه با تجویز روزانه یک میلی لیتر whey شیر شتر و 150mg/kg/B.w عصاره آبی- الکلی کاه بصورت تزریق داخل صفاقی). طول دوره آزمایش 30 روز بود. خونگیری در روزهای 15 و 30 آزمایش از طریق سینوس وریدی گوشه چشم به منظور آنالیز بیوشیمیایی سطوح سرمی گلوکز و انسولین، کلسترول و تری گلیسرید انجام گرفت. نتایج نشان داد که سطح گلوکز، HDL و تری گلیسرید در گروه تجربی نسبت به سایر گروه های دیابتی کاهش داشته و سطح انسولین در گروه تجربی افزایش یافته است. همچنین در پایان 30 روز در گروه تجربی میزان کلسترول، LDL به حد نرمال نزدیک شده است. همچنین مقایسه میزان گلوکز خون در گروه تجربی نسبت به سایر گروه های دیابتی شده کاهش معنی داری را در میان دورده نشان داد.

دیابت نوع I، استرپتوزوتوسین (STZ)، کاه (whey ،)straw شیرشتر، هیپوگلیمسیک